O infrastrukturze badawczej
Webinarium „Infrastruktury badawcze – cele i obszary interwencji” zorganizowane przez Sieć Regionalnych Punktów Kontaktowych Programów Badawczych UE oraz Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE w ramach cyklu webinariów Tydzień z Horyzontem Europa odbyło się 9 lutego 2021 roku.
Infrastruktury badawcze, jako zaplecze zapewniające społecznościom badawczym konieczne zasoby i usługi, wspierają bezpośredni rozwój w obszarze badań i innowacji.
W Programie Horyzont2020 infrastruktury badawcze działały m.in. na rzecz systematycznego ograniczania rozproszenia ekosystemu B+R+I, umożliwiając dostęp do wyników już przeprowadzonych badań, czy też działając na rzecz międzynarodowej wymiany umiejętności i danych.
W Programie Horyzont Europa infrastruktury badawcze będą nadal wspierać rozwój i konsolidację europejskiego sektora badań, działać na rzecz dostępu do otwartej nauki oraz rozwoju kolejnej generacji metod i instrumentów, które pozwolą Unii Europejskiej na utrzymanie globalnego przywództwa w kształtowaniu europejskiej przestrzeni badawczej. Podobnie, jak w przypadku Horyzontu2020, rozpoczynający się nowy program ramowy na rzecz badań i innowacji będzie wdrażał działania na rzecz tworzenia polityk ukierunkowanych na wzmacnianie bazy wiedzy, technicznego know-how, międzynarodowej współpracy oraz wymiany wiedzy.
Bezpłatny dostęp do ośrodków badawczych w Europie (Transnational Access/Virtual Access)
Transnational Access stanowi jedno z działań wpisanych w projekty Infrastruktur Badawczych, finansowanych przez Komisję Europejską.
Międzynarodowy/Wirtualny dostęp do infrastruktur jest obowiązkowym elementem każdego projektu integrującego (Integrating Activity), wpisanego w duże projekty w Infrastrukturach Badawczych realizowanych przez konsorcja, zwykle dysponujące nowoczesnym zapleczem badawczym. Konsorcja realizują projekty typu Integrating Activity w celu rozwijania oraz nieodpłatnego udostępniania własnych infrastruktur innym ośrodkom i naukowcom.
Uczestnictwo w tego typu projektach wymaga konieczności wyjazdu zagranicę (Transnational Access). Pobyt na miejscu może wynosić od 1 tygodnia do 3 miesięcy. W ramach projektu finansowane są koszty badań (infrastruktura, części zamienne, odczynniki, itp.), koszty podróży oraz pobytu naukowca.
Dostęp wirtualny (Virtual Access) zapewnia dostęp do części aparatur bez konieczności wyjazdu, jednak w większości przypadków możliwość skorzystania z infrastruktur wymagać będzie mobilności kadry naukowej. Przy dostępie do e-infrastruktury projekt nie pokrywa kosztów podróży i pobytu, natomiast finansuje koszty związane z dostępem do zaplecza badawczego (uruchomienie, udostępnienie, utrzymanie infrastruktury, itp.).
Naukowcy mogą zgłaszać się bezpośrednio do wybranego projektu, w odpowiedzi na ogłoszenie o naborze wniosków (call for proposals) (informacje na temat projektów oraz otwartych konkursów dostępne są na stronie http://www.rich2020.eu/ ).
Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej (The Joint Research Center)
JRC jest jedną z Dyrekcji Generalnych Komisji Europejskiej, stanowiąc jednocześnie zaplecze badawcze struktur unijnych, a jego działalność ściśle wiąże się z Programem Horyzont Europa.
JRC nie jest instytucją finansującą, nie przyznaje grantów indywidualnych oraz instytucjonalnych, nie finansuje podmiotów zewnętrznych.
Centrum będzie mogło uczestniczyć we wspólnych projektach finansowanych z Programu Horyzont Europa. Zakłada się, że JRC będzie wchodzić do konsorcjów dopiero po przeprowadzonej ocenie projektu przez Komisję Europejską, który uzyska finansowanie.
Bezpłatny dostęp do Infrastruktur Badawczych JRC (Open Access to JRC Research Infrastructures) bezpośrednio przekłada się na upowszechnianie wiedzy, wyników badań, wsparcie konkurencyjności aplikujących organizacji, wzmacnia współpracę nauka-przemysł.
Dostęp do infrastruktury odbywa się na podstawie ogłaszanych konkursów, które można znaleźć pod adresem https://ec.europa.eu/jrc/en/research-facility/open-access - konkursy są ogłaszane zwykle 1 raz w roku z wyłączeniem konkursów, w ramach których prowadzony jest nabór ciągły. Konkursy dotyczą bezpieczeństwa i ochrony jądrowej, chemii, bionauki, nauki
o życiu, nauk fizycznych, technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz Foresightu.
Obiekty udostępniane są naukowcom z sektora akademickiego, nieakademickiego, prywatnego oraz publicznego.
Aplikować mogą organizacje (MŚP, uczelnie, inne), nie indywidualni naukowcy.
Naukowcy z sektora nieakademickiego/akademickiego publicznego, pracujący non-profit w jednostkach badawczych są zwolnieni z opłat związanych z dostępem do infrastruktury.
Firmy chcące korzystać z zaplecza badawczego JRC w celach zarobkowych mają taką możliwość z zastrzeżeniem, że w tym przypadku dostęp będzie odpłatny.
Główne obszary badawcze JRC:
-rolnictwo i bezpieczeństwo żywności,
-gospodarka i Unia Monetarna,
-energia i transport,
-środowisko i zmiany klimatyczne,
-zdrowie i ochrona konsumentów,
-społeczeństwo informacyjne,
-innowacje i wzrost,
-standardy/normy,
-bezpieczeństwo i ochrona,
-bezpieczeństwo i ochrona jądrowa.
JRC realizuje program EURATOM, skupiony wokół badań nad bezpieczeństwem jądrowym oraz ochroną obiektów jądrowych.
Wspólne Centrum Badawcze to 7 instytutów badawczych zlokalizowanych w Belgii, Niemczech, Włoszech, Holandii oraz Hiszpanii, współpracujących m.in. z uczelniami wyższymi, innymi instytutami badawczymi oraz przedsiębiorstwami.
Działalność Centrum skupia się wokół najważniejszych wyzwań społecznych, wspiera proces kreowania polityk, opracowuje normy, narzędzia i metody, wspierając jednocześnie inwestycje w innowacje.
Współpraca JRC z innymi podmiotami może być oparta o umowę dwustronną, stanowiącą podstawę do realizacji wspólnych badań (każda ze stron finansuje badania we własnym zakresie), wymiany wiedzy, kadry, udostępniania infrastruktur pozostających w dyspozycji Wspólnego Centrum Badawczego. W ramach obowiązującej umowy dwustronnej oddelegowani pracownicy nie otrzymują środków finansowych z JRC (oddelegowanie nie skutkuje zatrudnieniem naukowca w JRC), zachowując jednocześnie prawo do wynagrodzenia oraz zatrudnienie w swojej macierzystej jednostce.
Każda z form dwustronnej współpracy wyklucza przepływ środków finansowych.
Wspólne Centrum Badawcze organizuje szkolenia (training events/training programmes), a także warsztaty (płatne/bezpłatne) skoncentrowane wokół szczegółowo określonych zagadnień, które uczestnicy mogą zgłaszać także we własnym zakresie.
Ogłoszenia oraz informacje o warunkach udziału w warsztatach można znaleźć pod adresem https://ec.europa.eu/jrc/en/events
