Program Odnowy Wsi
Inicjatywa samorządu województwa warmińsko-mazurskiego pod nazwą: „Wieś Warmii, Mazur i Powiśla miejscem, w którym warto żyć…”
Inicjatywa samorządu pod nazwą: „Wieś Warmii, Mazur i Powiśla miejscem, w którym warto żyć...” odnosi się zasadniczo do problemów, które występują w regionie, jak również
do możliwości, które otwierają się przed mieszkańcami wsi. Przy pomocy liderów wiejskich oraz mieszkańców małych ojczyzn powstają plany odnowy miejscowości, czyli dokumenty oparte na oddolnej inicjatywie, wpływające na rozwój wsi przy jednoczesnym zachowaniu tożsamości i tradycyjnych wartości.
Wzorując się zatem na dobrych praktykach innych regionów samorząd województwa rozpoczął wdrażanie działań w zakresie odnowy wsi województwa warmińsko-mazurskiego. Jest to nawiązanie do wizji rozwoju regionu określonej w Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do 2030 roku.
Do udziału w inicjatywie wybrane zostały miejscowości zgłoszone przez gminy wiejskie lub miejsko-wiejskie. Nabory sołectw miały miejsce w 2012, 2014 i 2019 roku. W inicjatywie uczestniczy 115 sołectw z 58 gmin.
Lp. Gmina Sołectwo
1. Gronowo Elbląskie Wikrowo
2. Młynary Karszewo
3. Młynary Kurowo Braniewskie
4. Świętajno Spychowo
5. Świętajno Piasutno
6. Olsztynek Elgnówko
7. Gietrzwałd Unieszewo - Barwiny
8. Dobre Miasto Jesionowo
9. Dobre Miasto Kunik
10. Miłakowo Gudniki
11. Miłakowo Stolno
12. Ostróda Turznica
13. Ostróda Stare Jabłonki
14. Kurzętnik Otręba
15. Świętajno, powiat olecki Giże
16. Frombork Biedkowo
17. Elbląg Węzina
18. Biskupiec Czerwonka
19. Biskupiec Węgój
20. Rybno Rumian
21. Rybno Jeglia
22. Barczewo Kronowo
23. Barczewo Ruszajny
24. Piecki Piecki
25. Piecki Krutyński Piecek
26. Milejewo Zalesie
27. Lidzbark Warmiński Blanki
28. Lidzbark Warmiński Kochanówka
29. Górowo Iławeckie Bukowiec
30. Górowo Iławeckie Kandyty
31. Olecko Gąski
32. Olecko Lenarty
33. Zalewo Wielowieś
34. Zalewo Urowo
35. Mrągowo Grabowo
36. Mrągowo Użranki
37. Janowo Jagarzewo
38. Reszel Pilec
39. Reszel Worpławki
40. Sępopol Lipica
41. Pasłęk Aniołowo
42. Susz Babięty Wielkie
43. Susz Bałoszyce
44. Wydminy Berkowo
45. Morąg Bogaczewo
46. Gronowo Elbląskie Fiszewo
47. Węgorzewo Guja
48. Świętajno Jeruty
49. Tolkmicko Kadyny
50. Orneta Karkajmy
51. Barciany Krelikiejmy
52. Szczytno Lipowiec
53. Olsztynek Lipowo Kurkowskie
54. Lidzbark Warmiński Łaniewo
55. Iława Ławice
56. Dywity Ługwałd
57. Iława Mątyki
58. Biskupiec Najdymowo
59. Młynary Nowe Monasterzysko
60. Jedwabno Piduń
61. Pisz Pogobie Średnie
62. Działdowo Pożary
63. Bisztynek Prosity
64. Purda Przykop
65. Jonkowo Pupki
66. Jedwabno Rekownica
67. Sępopol Romankowo
68. Płośnica Skurpie
69. Wilczęta Stare Siedlisko
70. Gietrzwałd Sząbruk
71. Rybno Szczupliny
72. Kozłowo Szkotowo
73. Pisz Turowo Duże
74. Płośnica Turza Mała
75. Ruciane – Nida Ukta
76. Ruciane – Nida Wejsuny
77. Bartoszyce Wojciechy
78. Barczewo Wójtowo
79. Morąg Żabi Róg
80. Dubeninki Żytkiejmy
81. Mrągowo Wierzbowo
82. Lidzbark Warmiński Kraszewo
83. Dobre Miasto Łęgno
84. Kurzętnik Romanowo
85. Bisztynek Unikowo
86. Iłowo-Osada Białuty
87. Barciany Mołtajny
88. Ostróda Lichtajny
89. Gołdap Botkuny
90. Pisz Rostki
91. Bartoszyce Rodnowo
92. Braniewo Żelazna Góra
93. Rozogi Wilamowo
94. Świętajno Kolonia
95. Zalewo Barty
96. Młynary Sąpy
97. Milejewo Piastowo
98. Morąg Jurki
99. Barczewo Łęgajny
100. Szczytno Olszyny
101. Stawiguda Wymój
102. Elbląg Janowo
103. Działdowo Księży Dwór
104. Węgorzewo Trygort
105. Kowale Oleckie Stożne
106. Sorkwity Choszczewo
107. Ruciane-Nida Osiniak
108. Górowo Iławeckie Dwórzno
109. Susz Jakubowo Kisielickie
110. Dźwierzuty Dźwierzuty
111. Olecko Kukowo
112. Kętrzyn Nakomiady
113. Iława Nowa Wieś
114. Nowe Miasto Lubawskie Mszanowo
115. Gietrzwałd Biesal
W ramach inicjatywy organizowane są szkolenia, fora odnowy, wyjazdy krajowe i zagraniczne, spotkania dla osób zaangażowanych w proces odnowy wsi, w tym koordynatorów gminnych, liderów i członków grup odnowy wsi oraz władz gminnych.
Podsumowując, odnowa wsi to wspólne działanie jej mieszkańców, zmierzające do poprawy jakości życia, w tym także, tego co na wsi jest niezwykle cenne: krajobrazu, wyglądu i estetyki budynków, obiektów sportowych, lokalnych atrakcji turystycznych i wielu innych elementów. Jest to odrębny nurt rozwoju obszarów wiejskich zakładający, że tożsamość wsi oraz wartości związane z życiem wiejskim mają do odegrania szczególną rolę. Odnowa wsi to również szeroki wachlarz przedsięwzięć, wynikających z potrzeb mieszkańców np. zagospodarowanie miejsc spotkań wiejskich, remont i odnowa obiektów historycznych, zabytkowych, przestrzeni wiejskich, powstawanie placów zabaw, siłowni zewnętrznych itp.
Dodatkowe informacje – uprawnione do składania wniosków gminy i sołectwa biorące udział w Programie Odnowy Wsi Województwa Warmińsko-Mazurskiego:
- od 2012 roku:
https://bip.warmia.mazury.pl/akty/5687/zakwalifikowanie-solectw-do-programu-odnowy-wsi-wojewodztwa-warminsko-mazurskiego-wies-warmii-mazur-i-powisla-miejscem-w-ktorym-warto-zyc.html
- od 2014 roku:
https://bip.warmia.mazury.pl/akty/7344/zakwalifikowanie-solectw-do-programu-odnowy-wsi-wojewodztwa-warminsko-mazurskiego-wies-warmii-mazur-i-powisla-miejscem-w-ktorym-warto-zyc-w-2014-roku.html
- od 2019 roku
https://bip.warmia.mazury.pl/akty/13825/uchwala-w-sprawie-wyboru-gmin-wiejskich-i-miejsko-wiejskich-ktore-utworzyly-solectwa-do-wspolpracy-w-inicjatywie-samorzadu-wojewodztwa-warminsko-mazurskiego-dotyczacej-odnowy-wsi-wojewodztwa-warminsko-mazurskiego-od-2019-roku.html
