Regionalny portal informacyjny Wrota Warmii i Mazur

Zielony Horyzont – RePowerEU: webinarium

Webinarium pt. „Zielony Horyzont – RePowerEU dla dolin wodorowych”, zorganizowane z inicjatywy Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych Unii Europejskiej odbyło się 13 czerwca 2023 roku.

Podczas wydarzenia omówiono:

Clean Hydrogen Mission (inicjatywa w ramach Mission Innovation):

1. Inicjatywa na rzecz opracowania rozwiązań wobec globalnych wyzwań związanych ze zwalczaniem zmian klimatycznych, tworzeniem trwałych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego oraz zapewnieniem dostępu do energii i energetycznego bezpieczeństwa.
2. Wskazuje się na potencjał czystego wodoru w kontekście dekarbonizacji sektorów, takich jak przemysł i ciepłownictwo, odpowiedzialnych obecnie za 2/3 światowych emisji, podkreśla się jednocześnie wyzwania w tym zakresie związane z kosztami wytwarzania zielonego wodoru w porównaniu do kosztów produkcji z paliw kopalnych.
3. Celem inicjatywy jest zwiększenie konkurencyjności wodoru pochodzącego z odnawialnych źródeł poprzez obniżenie kompleksowych kosztów do poziomu
   2 USD/kilogram do roku 2030.
4. Działania w ramach inicjatywy koncentrują się na katalizowaniu redukcji kosztów poprzez intensyfikację badań i rozwoju technologii wodorowych oraz wsparciu celu, jakim jest utworzenie co najmniej 100 dolin wodorowych, obejmujących produkcję, magazynowania oraz wykorzystanie końcowe czystego wodoru w skali globalnej.
5. Wskazywane warunki dla utworzenia doliny wodorowej obejmują:

- skalę przedsięwzięcia wykraczającą poza projekty demonstracyjne (co najmniej 2 duże inwestycje),

- zdefiniowany geograficznie obszar (np. region),

- wykorzystanie wodoru w kilku obszarach gospodarki,

- pełny łańcuch wartości wodoru (produkcja, magazynowanie, dystrybucja, zastosowanie),

- studium wykonalności gwarantujące uruchomienie doliny wodorowej oraz pozyskanie finansowania z różnych źródeł.

6. Międzynarodowi Partnerzy Clean Hydrogen Mission:

- Clean Energy Ministerial - globalne forum wysokiego szczebla, promujące polityki
i programy rozwijające technologie czystej energii,

- Hydrogen TCP - Program Współpracy w zakresie Technologii Wodorowych,

- IPHE - Międzynarodowe Partnerstwo na rzecz Wodoru i Ogniw Paliwowych
w Gospodarce,

- UNFCCC (Green Hydrogen Catapult) - inicjatywa na rzecz zwiększenia masowej skali wodoru do roku 2026,

- World Bank Group (Energy Sector Management Assistance Program) - partnerstwo Banku Światowego i 24 interesariuszy na rzecz wspierania krajów o niskich i średnich dochodach w ograniczaniu ubóstwa i pobudzaniu wzrostu poprzez zrównoważone rozwiązania energetyczne,

- World Economic Forum (Accelerating Clean Hydrogen Initiative) – inicjatywa na rzecz tworzenia środowiska wspierającego wykorzystanie wodoru w globalnej transformacji energetycznej.

7. Osiągnięcie zakładanego poziomu cen produkcji zielonego wodoru oparte zostało
   o działania w trzech filarach:

- Filar I „Badania i Innowacje” (innowacje w zakresie technologii i procesów przemysłowych na rzecz redukcji kosztów), w tym wsparcie Filaru II,

- Filar II „Demonstracje” (projekty na dużą skalę, podejście systemowe obejmujące produkcję, magazynowanie, transport, dystrybucję i wykorzystanie końcowe, wsparcie krajów spoza inicjatywy Mission Innovation w rozwoju dolin wodorowych),

- Filar III „Sprzyjające Środowisko” (współpraca z innymi inicjatywami w celu identyfikacji i przezwyciężania barier we wdrażaniu).

8. Podkreśla się, że Clean Hydrogen Mission będzie dostosowana i skoordynowana z innymi programami/inicjatywami w zakresie badań naukowych i innowacji, sektora prywatnego i organizacji międzynarodowych.
9. Zachęca się do zapoznania z prezentacjami z wirtualnego warsztatu dotyczącego sprzętu i pojazdów terenowych napędzanych wodorowymi ogniwami paliwowymi, zorganizowanego w ramach inicjatywy Mission Innovation. Warsztat odbył się we wrześniu 2021 roku.
10. Zachęca się do zapoznania z raportami aktualizacyjnymi dotyczącymi dolin wodorowych.

Bursztynowa Dolina Wodorowa:

1. Obecnie jedyna certyfikowana przez Mission Innovation wielkoskalowa (larg-scale) dolina wodorowa w Polsce.
2. W ramach projektu Bursztynowej Doliny Wodorowej planuje się wdrożenie wodorowego ekosystemu w województwie pomorskim, obejmującego produkcję zeroemisyjnego wodoru, magazynowanie, dystrybucję oraz eksploatację wodoru.
3. Projekt będzie realizowany w perspektywie krótkoterminowej (do roku 2028) oraz długoterminowej (po roku 2028). W ramach perspektywy krótkoterminowej planuje się osiągnięcie poziomu produkcji wodoru w minimalnym wymiarze 4kt/rok, wykorzystywanego w sektorach transportu i przemysłu oraz na rzecz rozwoju ogniw paliwowych dla pojazdów portowych. Perspektywa długoterminowa przewiduje osiągniecie poziomu produkcji wodoru powyżej 30kt rocznie, dekarbonizację portów (zasilanie transportu morskiego oraz pojazdów wykorzystywanych na obszarze terminali), zaopatrzenie sektora energii.

Region Wielkopolski:

1. W 2019 roku uruchomiono Wielkopolską Platformę Wodorową, organ opiniotwórczy i doradczy samorządu województwa w zakresie prowadzenia polityki gospodarczej
   w obszarze technologii nisko i zeroemisyjnych. Skupia przedstawicieli z sektora nauki, biznesu, samorządów lokalnych i organizacji pozarządowych.
2. W kwietniu 2023 roku przyjęta została strategia rozwoju Wielkopolski wodorowej do 2030 z perspektywą do 2040, analizująca potencjał i możliwości rozwoju gospodarki wodorowej w regionie.
3. W ramach działań Wielkopolskiej Platformy Wodorowej opracowano materiał edukacyjny dotyczący gospodarki wodorowej.

Więcej informacji nt. dolin wodorowych w Polsce znajduje się tu.

Podczas webinarium omówiono również działania podejmowane przez Politechnikę Poznańską w zakresie badań nad wodorem, skupione wokół 3 głównych obszarów - wytwarzania, zastosowania oraz magazynowania. W październiku bieżącego roku uczelnia rozpocznie kształcenie podyplomowe na kierunku Inżynieria Systemów Zasilania Wodorem.