Regionalny portal informacyjny Wrota Warmii i Mazur

Odkrywanie regionalnych dolin innowacji

Webinarium pt. „Odkrywanie regionalnych dolin innowacji” („Discovering Regional Innovation Valleys”), zorganizowane z inicjatywy brukselskich biur Polski, Cypru, Grecji, Słowenii, Węgier i Litwy, wspierających współpracę B+R+I odbyło się 10 maja 2023 roku.

Podczas spotkania przedstawiono następujące kwestie, z podziałem na zagadnienia dotyczące Nowego Europejskiego Planu na rzecz Innowacji oraz regionalnych dolin innowacji:

Nowy Europejski Plan na rzecz Innowacji

1. Regionalne doliny innowacji stanowią jeden z głównych elementów Nowego Europejskiego Planu na rzecz Innowacji (New European Innovation Agenda - NEIA), dotyczących obszaru zaawansowanych technologii. Komisja Europejska określi 100 regionów, które będą zaangażowane w działania na rzecz wzmocnienia inwestycji i polityki w zakresie badań naukowych i innowacji na poziomie regionalnym.
2. Działania Komisji Europejskiej dotyczące finansowania przedsiębiorstw typu scale-up w obszarze deep-tech:

- 11.05.2022 roku Komisja Europejska zaproponowała inicjatywę dotyczącą ulgi ograniczającej faworyzowanie finansowania dłużnego (Debt Equity Bias Reduction Allowance - DEBRA), która ma wspierać przedsiębiorstwa w uzyskaniu dostępu do finansowania i zwiększyć ich odporność,

- 7.12.2022 roku Komisja Europejska przedstawiła pakiet środków dotyczący wsparcia dalszego rozwoju Unii Rynków Kapitałowych (Capital Markets Union – CMU),

- prowadzone są obecnie działania zmierzające do rozszerzenia uruchomionego w 2020 roku mechanizmu ESCALAR,

- 13.02.2023 roku Komisja Europejska we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym uruchomiła inicjatywę pn. „European Tech Champions Initiative”, która będzie wspierać przedsiębiorstwa z branży zaawansowanych technologii w ich późniejszej fazie rozwoju.

3. Działania Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy przewodniej NEIA w obszarze stymulowania innowacji typu deep-tech poprzez przestrzenie doświadczalne i zamówienia publiczne:

- latem 2023 roku Komisja Europejska planuje opublikować dokument prezentujący udane przypadki tworzenia piaskownic regulacyjnych (regulatory sandboxes),

- planowane jest uruchomienie stanowisk testowych w obszarze odnawialnego wodoru, a inicjatywa otrzyma wsparcie m.in. ze środków w ramach programu Horyzont Europa,

- planowane jest utworzenie obiektów eksperymentalnych do tworzenia innowacji w zakresie sztucznej inteligencji – pilotaż pierwszej piaskownicy regulacyjnej został zaprezentowany w czerwcu 2022 roku,

- 19.10.2022 roku Komisja Europejska przyjęła zmienione zasady ramowe dotyczące pomocy publicznej na działalność w obszarze badań, rozwoju i innowacji – nowe zasady mają ułatwiać krajom członkowskim wspieranie inwestycji B+R w infrastrukturę technologiczną, również w sektorze MŚP,

- planuje się uruchomienie specjalistycznego serwisu doradczego ds. zamówień na innowacje (nabór zostanie otwarty 8.06.2023 roku),

- w październiku 2022 roku powołano Grupę Ekspertów Komisji Europejskiej ds. Regulacji Przyjaznych Innowacjom (IFRAG).

4. Działania Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy przewodniej NEIA w obszarze przyspieszenia i wzmocnienia innowacji w Europejskich Ekosystemach Innowacji oraz zajęcia się problemem przepaści innowacyjnej:

- zaproszenie do wyrażenia zainteresowania regionalnymi dolinami innowacji zostało otwarte 28.03.2023 roku,

- 6.07.2022 roku Komisja Europejska opublikowała przewodnik po synergiach pomiędzy Programem Horyzont Europa i Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego, zawierający informacje dotyczące nowych możliwości osiągnięcia synergii,

- trwają prace nad ustanowieniem „Innospace”, otwartej platformy opartej na sztucznej inteligencji, która będzie wspierać obieg pomysłów oraz dostęp do wyników badań, podkreślać popyt i podaż innowacyjnych rozwiązań oraz łączyć zainteresowane strony w celu ułatwienia dalszej współpracy,

5. Działania Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy przewodniej NEIA w obszarze wspierania, przyciągania i zatrzymywania talentów:

- Komisja Europejska uruchomiła prowadzoną przez EIT inicjatywę pn. „Deep Tech Talent Initiative”, w ramach której w ciągu 3 lat przeszkolonych zostanie 1 mln osób
w obszarze zaawansowanych technologii,

- w III kwartale 2023 roku planowane jest uruchomienie programu staży w zakresie innowacji,

- w IV kwartale 2023 roku planowane jest przyjęcie przez Komisję Europejską inicjatywy unijnej puli talentów (EU Talent Pool) – inicjatywa ma ułatwić mobilność wykwalifikowanych pracowników na drodze międzynarodowej rekrutacji oraz wspierać kojarzenie unijnych pracodawców z wykwalifikowaną kadrą pochodzącą
z krajów spoza Unii Europejskiej,

- od kwietnia 2023 roku w ramach Forum Europejskiej Rady ds. Innowacji utworzono nową Grupę Roboczą ds. Pracowniczych Opcji na Akcje (wymiana najlepszych praktyk dotyczących opcji na akcje dla pracowników start-upów),

- sojusze na rzecz innowacji, działające w ramach Programu ERASMUS+,

- 11.05.2023 roku został otwarty nabór wniosków w ramach Programu Europa Cyfrowa, dotyczący zaawansowanych umiejętności cyfrowych.

6. Działania Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy przewodniej NEIA w obszarze doskonalenia kształtowania narzędzi polityki:

- obecnie prowadzone są prace nad stworzeniem raportu dotyczącego definicji związanych z przedsiębiorstwami typu start-up, scale-up oraz deep-tech,

- inicjatywa pn. „Coalition of the Willing”, powołana w lipcu 2022 roku, której celem jest współpraca oraz przekazywanie Komisji Europejskiej informacji zwrotnych na temat działań podejmowanych w ramach Nowego Europejskiego Planu na rzecz Innowacji.

Regionalne doliny innowacji

1. Działania Komisji Europejskiej dotyczące inicjatywy przewodniej NEIA w obszarze przyspieszenia i wzmocnienia innowacji w Europejskich Ekosystemach Innowacji oraz zajęcia się problemem przepaści innowacyjnej – kontekst regionalnych dolin innowacji:

- celem jest ustanowienie podstaw do tworzenia połączonych regionalnych dolin innowacji w Unii Europejskiej, w szczególności obejmujących regiony o niższych wynikach w zakresie innowacyjności, poprzez oparcie się na strategicznych obszarach regionalnej siły i specjalizacji, wspierając kluczowe priorytety UE,

2. Cel połączonych regionalnych dolin innowacji:

- silne ekosystemy innowacji w całej Unii Europejskiej poprzez przyspieszenie rozwoju i wdrażania innowacji, w tym innowacji w zakresie zaawansowanych technologii na rzecz sprostania najpilniejszym wyzwaniom,

3. Dofinansowanie:

- przewiduje się dofinansowanie w wysokości 100 mln € w ramach Programu Horyzont Europa oraz 70 mln € w ramach Międzyregionalnego Instrumentu Innowacyjno-Inwestycyjnego (I3 Instrument),

- 17.05.2023 roku zostanie otwarty nabór na wdrażanie współfinansowanych planów działania na rzecz połączonych regionalnych dolin innowacji (termin zgłaszania wniosków upływa 17.10.2023 roku),

- w ramach ww. naboru Komisja Europejska zapewni współfinansowanie w wysokości 60 mln €.

4. Projekt:

- wskazuje się, że projekt ma uwzględniać 2 części,

- pierwsza część (Działanie Koordynacyjne i Wspierające - Coordination and Support Action – CSA) ma dotyczyć działań wzmacniających element ekosystemowy, którego celem jest wzmocnienie współpracy interesariuszy tworzących połączony ekosystem, obejmujący dostęp do transgranicznej infrastruktury, wiedzy eksperckiej, wymianę kadr, szkolenia, rozwój umiejętności, opracowywanie norm i przepisów z wykorzystaniem piaskownic regulacyjnych oraz stanowisk testowych,

- druga część (Działania Innowacyjne – Innovation Action – IA) ma się odnosić do opracowania co najmniej 3-4 międzyregionalnych projektów innowacyjnych w określonym obszarze tematycznym/technologicznym (zmniejszanie zależności od paliw kopalnych, zwiększenie globalnego bezpieczeństwa żywnościowego, opanowanie transformacji cyfrowej, w tym cyberbezpieczeństwo, poprawa opieki zdrowotnej, osiągnięcie gospodarki o obiegu zamkniętym).

5. Wymagania minimalne dla konsorcjum projektowego w konkursie:

- wskazuje się, że w skład konsorcjum powinno wchodzić co najmniej 5 władz krajowych lub regionalnych, pochodzących z co najmniej 5 różnych krajów członkowskich lub państw stowarzyszonych z Programem Horyzont Europa, z których co najmniej 2 reprezentują „umiarkowany” lub „wschodzący” region innowacyjny, a co najmniej 1 reprezentuje region innowacyjny, który posiada status „silnego” lub „lidera innowacji”,

- podkreśla się, że w przypadku regionu punktem odniesienia w kontekście określenia statusu w konsorcjum, będzie tablica wyników innowacyjności regionów,

- podkreśla się, że inne podmioty poza wymienionymi powyżej, mogą również uczestniczyć w konsorcjum – w przypadku realizacji międzyregionalnych projektów przewidziano dofinansowanie dla osób trzecich co oznacza, że konsorcjum będzie mogło uruchomić procedury konkursowe i przeznaczyć część budżetu na rzecz innych podmiotów, które będą realizować część działań.