Małe firmy i duży biznes w Horyzoncie Europa
Webinarium pt. „Małe firmy i duży biznes w Horyzoncie Europa – możliwości i ograniczenia”, zorganizowane z inicjatywy Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych Unii Europejskiej odbyło się 28 lutego 2023 roku.
Przedsiębiorstwa w Programie Horyzont Europa
- Przedsiębiorstwa mogą uczestniczyć w konkursach ogłaszanych w ramach wszystkich Filarów Programu Horyzont Europa, a także w ramach 5 misji tematycznych.
- Programy ramowe, w tym Horyzont Europa, nie finansują takich działań jak rozbudowa, przebudowa, czy remont.
- Projekty realizowane są przede wszystkim w ramach międzynarodowych konsorcjów projektowych. Wymogiem w Programie Horyzont Europa jest konsorcjum międzynarodowe złożone z co najmniej 3 partnerów pochodzących z 3 różnych i niezależnych od siebie jednostek, z 3 różnych państw członkowskich i/lub krajów stowarzyszonych z programem ramowym, w tym co najmniej 1 jednostka musi pochodzić z kraju członkowskiego UE (uczelnie wyższe, instytuty badawcze, przedsiębiorstwa w tym także MŚP, instytucje publiczne, fundacje, stowarzyszenia, organizacje międzynarodowe, szpitale, itp.).
- Dokumentacja konkursowa dostępna jest na portalu Komisji Europejskiej Funding& Tender Opportunities.
- Przewodnik po Programie Horyzont Europa.
- Dokumenty referencyjne dotyczące Programu Horyzont Europa.
- Udział w zaproszeniu do składania wniosków wymaga rejestracji jednostki za pośrednictwem portalu Funding & Tender Opportunities. Nowoutworzone przedsiębiorstwa również mogą brać udział w zaproszeniach do składania wniosków.
- Uwaga: Rejestracja podmiotu z sektora MŚP na portalu wymaga upewnienia się, że zostały spełnione warunki kwalifikujące ten podmiot jako Małe/Średnie Przedsiębiorstwo. Komisja Europejska po dokonaniu rejestracji weryfikuje spełnienie tego warunku.
- Komisja Europejska udostępnia do wykorzystania kwestionariusz samooceny MŚP, za pomocą którego przedsiębiorca może sprawdzić, czy jego podmiot spełnia wymogi definicji MŚP (definicja MŚP na stronie Komisji Europejskiej).
- Informacja dotycząca zatwierdzania MŚP (w języku polskim).
- Podkreśla się również nowość, którą jest strona dedykowana przedsiębiorstwom typu start-up oraz MŚP, dotycząca usługi w zakresie własności intelektualnej w programie ramowym (Horizon IP Scan).
- Typy projektów realizowane w ramach międzynarodowych konsorcjów:
- RIA (Research and Innovation Action/Projekty Badawczo-Innowacyjne). Dostępne dofinansowanie wynosi do 100% kosztów kwalifikowalnych dla wszystkich typów jednostek, w tym również MŚP.
- IA (Innovation Action/Projekty Innowacyjne). Dostępne dofinansowanie wynosi do 70% kosztów kwalifikowalnych dla przedsiębiorstw (30% kosztów stanowi wkład własny) oraz do 100% kosztów kwalifikowalnych dla jednostek non-profit.
- CSA (Coordination and Support Actions/Działania Koordynujące i Wspierające). Obejmuje projekty realizowane przez co najmniej jedną jednostkę z kraju członkowskiego lub stowarzyszonego z Programem Horyzont Europa. Dostępne dofinansowanie wynosi do 100% kosztów kwalifikowalnych dla wszystkich typów jednostek.
- Training and Mobility Action (projekty badawczo-szkoleniowe obecne głównie w MSCA). Obejmują projekty realizowane przez co najmniej jedną jednostkę z kraju członkowskiego lub stowarzyszonego z Programem Horyzont Europa. Dostępne dofinansowanie wynosi do 100% kosztów kwalifikowalnych dla wszystkich typów jednostek.
- W ramach MSCA (Marie Skłodowska-Curie Actions/Działania Marii Skłodowskiej-Curie) dostępne są 2 granty, w których zachęca się do udziału sektor MŚP:
- Doctoral Networks – programy doktoranckie przygotowywane w partnerstwie pomiędzy uczelniami, jednostkami badawczymi oraz jednostkami przemysłowymi,
w tym również z sektora MŚP.
- Staff Exchanges – działania skupione na wymianie personelu, doświadczeń i praktyk. Grant ma wspierać naukowców w ich rozwoju i wdrażaniu projektów poprzez współpracę z sektorem biznesu, a także przynosić organizacjom uczestniczącym korzyści w postaci wzmocnienia ich zdolności w obszarze B+I.
- Sektor MŚP może uczestniczyć również w działaniach w ramach klastrów tematycznych w Filarze II Programu Horyzont Europa. W ramach klastrów tematy są z góry narzucone w Programach Prac (projekty muszą wpisywać się w konkretną tematykę określoną przez Programy Pracy).
- Finansowanie kaskadowe (finansowanie stron trzecich) w Programie Horyzont Europa:
- przedsiębiorstwa mają możliwość dołączać do projektów, które są już w trakcie realizacji,
- finansowanie dla stron trzecich przewiduje dofinansowanie podmiotów, które nie są partnerami w projektach,
- Komisja Europejska udostępnia informacje na temat trwających projektów, w których ogłaszane są konkursy dla stron trzecich.
Uwaga: Finansowanie kaskadowe możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy zostało przewidziane w ramach konkretnego tematu i zapisane w Programach Pracy.
Infrastruktury Badawcze dla MŚP i dużych firm
- Infrastruktury badawcze obejmują laboratoria, obserwatoria, banki danych, archiwa, biblioteki, zbiory, statki/samoloty badawcze, e-infrastrukturę.
- Konkursy Transnational/Virtual Access (Dostęp Międzynarodowy/Wirtualny):
- dostępne dla indywidualnych badaczy oraz pracowników przedsiębiorstw, niezależnie od etapu ich rozwoju zawodowego,
- konkursy ogłaszane przez infrastruktury badawcze można znaleźć pod adresem wyszukiwarek - RICH Europe oraz RICH2020.
- Działania w ramach Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej (JRC):
- JRC składa się z 7 instytutów badawczych zlokalizowanych w 5 krajach, które współpracują m.in. z przedsiębiorstwami, uniwersytetami i innymi instytutami badawczymi poprzez dwustronne porozumienia, wspólne projekty i sieci badawcze,
- centrum prowadzi inicjatywę związaną z otwartym dostępem do swoich infrastruktur badawczych, której celem jest m.in. rozpowszechnianie wiedzy i wyników badań, wspieranie konkurencyjności aplikujących organizacji, działania na rzecz podnoszenia kompetencji oraz wzmacniania współpracy między sektorem przemysłu i nauki,
- JRC udostępnia swoje laboratoria badawcze i inne obiekty na rzecz naukowców
z sektora akademickiego i nieakademickiego (publicznego i prywatnego),
- dostępu udziela się w drodze konkursów ogłaszanych na stronie JRC,
- konkursy ogłaszane są zwykle 1 raz w roku (osobno do poszczególnych infrastruktur),
- w ramach konkursów o dostęp nie aplikują indywidualni naukowcy, a organizacje ich zatrudniające (MŚP, uczelnie, inne).
- Mechanizmy dostępu do infrastruktur badawczych JRC:
- Relevance Driven - w ramach tego mechanizmu dostęp do infrastruktur jest darmowy ale uczestnicy zobowiązani są do udostępnienia wyników badań po upływie okresu ochronnego wynoszącego zwykle 18 miesięcy. Oferta skierowana głównie do sektora MŚP oraz instytucji badawczych,
- Market Driven - w ramach tego mechanizmu koszty w wysokości 100% pokrywane są przez uczestniczące przedsiębiorstwo ale obowiązek rozpowszechniania uzyskanych wyników badań nie ma w tym przypadku zastosowania. Oferta skierowana głównie do przemysłu i dużych firm.
Konkursy w ramach Infrastruktur Badawczych ogłaszane przez Komisję Europejską
- Cele Infrastruktur Badawczych w Programie Horyzont Europa:
- zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności europejskiego przemysłu,
- poprawa długoterminowej stabilności infrastruktur badawczych w UE,
- wsparcie otwartego dostępu do infrastruktur dla naukowców,
- sprawniejsza koordynacja rozwoju, dostępności i wykorzystania infrastruktur,
- zmniejszenie rozproszenia ekosystemu badań naukowych i innowacji,
- zwiększenie dostępu do cyfrowych danych naukowych (głównie z wykorzystaniem EOSC).
- Konkursy dedykowane są konsorcjom i ogłaszane w 5 obszarach:
- INFRADEV - związane z rozwojem, konsolidacją i optymalizacją europejskich infrastruktur badawczych,
- INFRAEOSC - wspierają obszar EOSC oraz dostęp do wyników badań na zasadach ekosystemu FAIR, spełniającego zasady dostępności, interoperacyjności, wielokrotnego wykorzystania oraz łatwego znajdowania danych,
- INFRASERV - obejmują usługi infrastruktur badawczych wspierające badania z obszaru zdrowia, zielonego i cyfrowego rozwoju oraz poszerzania stanu wiedzy w tych obszarach,
- INFRATECH - dotyczą wspierania/tworzenia narzędzi i metod naukowych nowej generacji oraz zaawansowanych rozwiązań cyfrowych,
- INFRANET - dotyczą łączności sieciowej oraz wspierania współpracy bez granic.
- Kolejne nabory we wskazanych obszarach zostaną otwarte 12.2023 roku.
Europejska Rada ds. Innowacji (EIC)
- EIC Pathfinder:
- ogólnym celem programu EIC Pathfinder w obszarze badań zaawansowanych jest rozwój bazy naukowej stanowiącej podstawę dla przełomowych technologii,
- program zapewnia wsparcie dla najwcześniejszych etapów badań naukowych, technologicznych lub badań i rozwoju w zakresie rozwiązań z obszaru deep-tech,
- projekty Pathfinder mają wykorzystywać przełomowe kierunki w nauce i technologii lub tworzyć nowe możliwości poprzez realizację innowacyjnych rozwiązań technologicznych,
- w ramach EIC Pathfinder dla przedsiębiorców dostępne są EIC Pathfinder Open, EIC Pathfinder Challenges, EIC Transition oraz EIC Accelerator.
- EIC Pathfinder Open:
- wspiera przełomowe technologie obarczone dużym ryzykiem na wczesnym etapie ich rozwoju (TRL 1-4),
- dostępny dla wnioskodawców w ramach dowolnej dziedzinie technologicznej,
- z programu skorzystać mogą instytucje badawcze, przedsiębiorstwa (w tym także sektor MŚP) oraz uczelnie,
- minimalny wymóg konsorcjum projektowego obejmuje co najmniej 3 partnerów pochodzących z 3 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych z Programem Horyzont Europa.
- EIC Pathfinder Challenges:
- program wspierania rozwoju obiecujących kierunków badawczych związanych z technologiami przyszłości (TRL 2-4),
- wspiera docelowo przełomy rynkowe w dziedzinach naukowych,
- wspiera realizację innowacyjnych rozwiązań technologicznych opartych na badaniach i rozwoju obarczonych wysokim ryzykiem,
- przeznaczony dla instytucji badawczych, przedsiębiorstw (w tym MŚP) oraz uczelni,
- minimalny wymóg konsorcjum projektowego to co najmniej 2 partnerów pochodzących z 2 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych z Programem Horyzont Europa,
- dopuszcza się aplikowanie przez pojedynczego beneficjenta.
- EIC Transition:
- program finansowania działań innowacyjnych wykraczających poza etap laboratoryjnego dowodu eksperymentalnego,
- wspiera rozwój i walidację nowatorskich technologii w laboratoriach i środowiskach testowych,
- wspiera opracowanie uzasadnienia i modelu biznesowego na rzecz przyszłej komercjalizacji rynkowej innowacji,
- przeznaczony dla konsorcjów składających się z co najmniej 5 partnerów, bądź dla pojedynczego beneficjenta z sektora MŚP, instytucji badawczej albo uniwersytetu.
Uwaga:
Wymaganym warunkiem w przypadku EIC Transition jest projekt bazujący na wynikach:
- projektu EIC Pathfinder (FET Open, FET ProActive, FET Flagship),
- projektu ERC Proof of Concept,
- ERA NET - FET (CHISTERA, QUANTERA, FLAGERA),
- dowolnego projektu z Programu Horyzont2020 oraz Horyzont Europa obejmującego wyłącznie Transition Challenges,
- wyżej wymienione projekty bazowe powinny być w trakcie realizacji i trwać od co najmniej 12 miesięcy lub nie powinny zakończyć się dłużej, niż 24 miesiące od momentu złożenia wniosku.
- EIC Accelerator:
- wspiera opracowanie i skalowanie przełomowych innowacji (produktów, usług, modeli biznesowych), planowanych do wdrożenia na rynku europejskim/światowym,
- otwarty dla osób fizycznych i pojedynczych podmiotów z sektora MŚP (w szczególności dla podmiotów typu start-up oraz spinout),
- w określonych przypadkach dopuszcza się udział małych spółek (do 500 pracowników) o średniej kapitalizacji (dotyczy tylko komponentu inwestycyjnego),
- warunkiem udziału w EIC Accelerator jest posiadanie opracowanego prototypu oraz osiągnięcie co najmniej TRL 5,
- wnioski składane są samodzielnie (nie w ramach konsorcjum).
Wsparcie finansowe w ramach EIC Accelerator:
- grant w wysokości do 2,5 mln € na koszty rozwoju innowacji, w tym demonstrację technologii w odpowiednim środowisku, prototypowanie, badania i rozwój oraz testy konieczne do spełnienia wymogów regulacyjnych i normalizacyjnych, zarządzanie własnością intelektualną, pozwolenie na dopuszczenie do obrotu (dotyczy rozwiązań na poziomie TRL 5/6-8),
- komponent inwestycyjny w wysokości od 0,5 mln do 15 mln € (dotyczy rozwiązań na poziomie TRL 9).
W ramach EIC Accelerator dostępne są aplikacje:
- Accelerator Open - nie ma z góry określonych obszarów tematycznych (wybór zależny do beneficjenta),
- Accelerator Challenge - wspiera startupy oraz podmioty z sektora MŚP, które opracowują rozwiązania w obszarze już określonych technologii strategicznych.
- Konkursy w ramach EIC na portalu Funding & Tender Opportunities.
Europejskie Ekosystemy Innowacji (EIE)
- Cele Europejskich Ekosystemów Innowacji:
- wsparcie europejskich partnerstw na rzecz rozwoju innowacyjnych podmiotów z sektora MŚP,
- wsparcie EFRR na rzecz ekosystemów innowacji oraz partnerstw międzyregionalnych,
- budowa połączonych ekosystemów innowacji w Europie, bazujących na doświadczeniach ekosystemów krajowych, regionalnych i lokalnych,
- wzmacnianie współpracy ekosystemów innowacji na rzecz przyspieszenia zrównoważonego rozwoju biznesu o wysokiej wartości społecznej.
- Podmioty finansowane w ramach EIE:
- duże przedsiębiorstwa i sektor MŚP (w tym również start-upy),
- akceleratory,
- inkubatory przedsiębiorczości,
- instytuty naukowo-badawcze,
- centra transferu technologii,
- stowarzyszenia skupiające innowacyjne przedsiębiorstwa,
- krajowe, regionalne i lokalne jednostki sektora publicznego działające na rzecz rozwoju przedsiębiorczości oraz innowacji,
- uczelnie.
Konkurs HORIZON-EIE-2024-CONNECT-01-03 „Startup Europe”:
- Ukierunkowany na połączenie lokalnych ekosystemów przedsiębiorstw typu start-up z sektora zaawansowanych technologii i sektora cyfrowego oraz na wsparcie transgranicznych działań akceleracyjnych dla tych przedsiębiorstw. Wśród nowych ekosystemów które mają zostać połączone, szczególny nacisk ma zostać poświęcony włączeniu ich w krajach lub regionach o statusie "umiarkowanych" lub "wschodzących" innowatorów.
- Podkreśla się, że projekty mają traktować priorytetowo przedsiębiorstwa typu start-up, które:
- osiągnęły dopasowanie rynkowe do produktu albo pozyskały co najmniej jedną rundę finansowania,
- zostały założone w krajach i/lub regionach uznawanych za „umiarkowanych” albo „wschodzących” innowatorów,
- są prowadzone przez kobiety.
- Grupa docelowa:
- klastry,
- stowarzyszenia zrzeszające przedsiębiorstwa typu start-up,
- twórcy ekosystemów zrzeszających przedsiębiorstwa typu start-up,
- organizacje „Aniołów Biznesu”,
- podmioty kapitału podwyższonego ryzyka,
- akceleratory,
- inkubatory.
- Oczekiwane skutki:
- wzmocnienie obecności rynkowej europejskich przedsiębiorstw typu start-up w zakresie strategicznych technologii cyfrowych oraz technologii zaawansowanych,
- skuteczniejsze powiązanie przedsiębiorstw typu startup z właściwymi lokalnymi/ europejskimi ekosystemami, społecznościami oraz potencjalnymi nowymi rynkami,
- zwiększenie zdolności w zakresie dopasowywania rozwiązań technologicznych opracowanych przez wysoce innowacyjne przedsiębiorstwa typu start-up z sektora cyfrowego i zaawansowanego rozwoju finansowane przez UE, oferujące możliwości inwestycyjne i rozwojowe we współpracy z innymi inicjatywami (m.in. EIC, EIT, EIT KICs, InvestEU, Program „Cyfrowa Europa”, Women TechEU).
- Rodzaj działania: CSA
Budżet: 12 mln €
Przewidywane dofinansowanie/projekt: od 1,5 mln do 2 mln €
Przewidywana liczba projektów do dofinansowania: 6
Otwarcie konkursu: 11 stycznia 2024 roku
Zakończenie konkursu: 25 kwietnia 2024 roku
- Inne konkursy w ramach Europejskich Ekosystemów Innowacji.
Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT)
- Największy europejski ekosystem innowacji skupiający ponad 2000 organizacji partnerskich. Zrzesza małe i duże firmy, instytuty naukowo-badawcze, uczelnie, organizacje pozarządowe, miasta oraz regiony.
- Ekosystem EIT działa w oparciu o 8 Wspólnot Wiedzy i Innowacji (EIT KICs), które ogłaszają zaproszenia do składania wniosków.
- Każda ze wspólnot zajmuje się obszarem tematyczny wpisującym się w globalne wyzwania zdefiniowane przez Komisję Europejską.
- W 2022 roku przeprowadzono konkurs na utworzenie 9 Wspólnoty Wiedzy i Innowacji w obszarze kultury i kreatywności (wspólnota jeszcze formalnie nie działa).
- Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT realizują działalność w obszarach przedsiębiorczości, innowacji oraz edukacji.
- Regionalny System Innowacji EIT – od 2014 roku działa na rzecz zwiększenia poziomu innowacyjności państw o umiarkowanych lub skromnych wynikach w tym obszarze, określanych w Europejskiej Tablicy Wyników Innowacyjności. RIS wdrażany jest za pośrednictwem Wspólnot Wiedzy i Innowacji EIT. Wszystkie podmioty z krajów
i regionów kwalifikujących się do RIS, w tym również przedsiębiorcy, mogą uczestniczyć w jego działaniach. - Wspólnoty prowadzą działania dedykowane wsparciu start-upów:
- programy akceleracyjne, mentoringowe,
- umożliwiają dostęp do ekosystemu innowacji EIT,
- wspierają przedsiębiorców w wejściu na nowe rynki,
- udzielają wsparcia finansowego oraz wspierają w pozyskiwaniu finansowania
z zewnątrz.
- W obszarze innowacji współpraca z EIT KICs oparta jest na partnerstwie. Partnerstwo wymaga akceptacji Partnera do współpracy przez wybraną wspólnotę i ma charakter odpłatny. Akceptacja odbywa się na podstawie analizy wzajemnych oczekiwań, celu współpracy oraz zidentyfikowanych potrzeb.
- W obszarze edukacji wspólnoty prowadzą międzyuczelniane studia magisterskie
i doktoranckie łączące naukę z biznesem, oferują również programy edukacyjne dla profesjonalistów, a także otwarte kursy i szkolenia (płatne oraz bezpłatne).
Więcej informacji na temat działań prowadzonych przez Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT:
- EIT Climate KIC, w tym informacje na temat programu Deep Demonstrations
- EIT InnoEnergy
- EIT Digital
- EIT Health, w tym informacja o dostępnych programach
- EIT Raw Materials
- EIT Food, w tym informacja o naborach
- EIT Urban Mobility, w tym informacja o naborach
- EIT Manufacturing, w tym kalendarz naboru wniosków
- Program preakceleracyjny EIT Jumpstarter dedykowany m.in. innowatorom, naukowcom i doktorantom,
- Konkursy ogłoszone w ramach EIT.