Europejskie Ekosystemy Innowacji – webinarium
Webinarium pt. „European Innovation Ecosystems” („Europejskie Ekosystemy Innowacji”), zorganizowane z inicjatywy Komisji Europejskiej odbyło się 16 lutego 2023 roku.
Kontekst polityczny Programu Prac EIE:
- EIE bezpośrednio wspiera Nowy Europejski Plan na rzecz Innowacji. Stanowi element łączący nie tylko podmioty regionalne/krajowe, ale również podmioty działające w ramach Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC) oraz Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT).
- Program Prac EIE na lata 2023-2024 wspiera również podmioty i działania Filarów I i II Programu Horyzont Europa, a także Filaru horyzontalnego ze szczególnym uwzględnieniem poszerzania i wzmacniania uczestnictwa (widening) oraz łączenia mniej rozwiniętych regionów i krajów z silniejszymi i bardziej innowacyjnymi regionami i krajami.
Europejskie Ekosystemy Innowacji skupiają się na zidentyfikowanych wyzwaniach:
- Postępujące różnice w poziomie innowacyjności pomiędzy krajami członkowskimi.
- Niewystarczający transfer nowych technologii na rynek.
- Fragmentacja rynku wewnętrznego i obciążenia regulacyjne.
- Otoczenie biznesowe, które w większym stopniu unika ryzyka i mniej sprzyja innowacjom.
Program Prac EIE na lata 2023-2024:
- Cel:
- stworzenie połączonych i efektywnych ekosystemów innowacji w celu wspierania skalowania przedsiębiorstw, zachęcania do innowacji oraz stymulowania współpracy pomiędzy krajowymi, regionalnymi i lokalnymi podmiotami innowacji.
- Oczekiwane skutki:
- połączone, integracyjne i wydajne ekosystemy innowacji w Europie,
- zwiększony potencjał skalowalności przedsiębiorstw,
- wzrost innowacyjności MŚP,
- dostęp do rynków i osadzenie w globalnych łańcuchach wartości.
Wymiar współpracy międzynarodowej w Programie Horyzont Europa:
- Kontekst współpracy międzynarodowej został ujęty w komunikacie Komisji Europejskiej z 2021 roku, dotyczącym Globalnego podejścia do badań naukowych i innowacji, który stanowi europejską strategię na rzecz współpracy międzynarodowej w zmieniającym się świecie,
- Określone w komunikacie cele dotyczą zachowania otwartości współpracy międzynarodowej w dziedzinie badań i innowacji przy jednoczesnym promowaniu równości szans i wzajemności opartej na podstawowych wartościach, a także wzmocnienia wielostronnych partnerstw w celu dostarczania nowych rozwiązań dla wyzwań ekologicznych, technologicznych, cyfrowych, zdrowotnych i innowacyjnych,
- Z Programem Horyzont Europa obecnie stowarzyszonych jest 16 krajów (lista).
- Podkreśla się, że nie wszystkie kraje uczestniczące w Programie Horyzont Europa mogą być finansowane ze środków unijnych. Automatycznie kwalifikujące się do dofinansowania pozostają kraje o niskich i średnich dochodach oraz kraje stowarzyszone. Niestowarzyszone kraje trzecie, które uczestniczą w Horyzoncie Europa jako partnerzy stowarzyszeni (nie beneficjenci) nie kwalifikują się do dofinansowania (poza wyjątkami określonymi w konkretnych ogłoszeniach konkursowych). Niektóre niestowarzyszone kraje trzecie (np. Szwajcaria, Kanada, Monako, Chiny) ustanowiły mechanizmy współfinansowania, dzięki którym mogą finansować udział swoich naukowców lub podmiotu krajowego w wybranym projekcie.
- Podkreśla się, że projekty w ramach konkursów ogłaszanych w EIE to przede wszystkim CSA (Działania Koordynacyjne i Wspierające), które zasadniczo są otwarte jedynie dla krajów członkowskich oraz stowarzyszonych (chyba, że w Programie Prac podano inaczej). Podmioty z siedzibą w państwie trzecim mogą uczestniczyć w CSA jedynie jako partner stowarzyszony (niekwalifikujący się do finansowania) w przypadku, gdy dopuszcza się uczestnictwo krajów trzecich, chyba że w Programie Prac określono, że te podmioty mogą być beneficjentami lub podmiotami powiązanymi.
Dodatkowo:
- 01.2023 roku uruchomiono EIE Data Hub, narzędzie do identyfikacji konsorcjów, które są aktywne w ramach EIE.
Ogłoszenia konkursowe w ramach Europejskich Ekosystemów Innowacji:
Konkurs HORIZON-EIE-2023-CONNECT-01-01 - Organisation of the Women TechEU Scheme (Organizacja Programu Women TechEU):
- Program Women TechEU od 2021 roku wspiera zakładane i prowadzone przez kobiety startupy na wczesnym etapie rozwoju, zajmujące się zaawansowanymi technologiami deep-tech.
- Tegoroczne ogłoszenie konkursowe, w przeciwieństwie do lat poprzednich, ukierunkowane jest na znalezienie konsorcjum, które przejmie organizację Programu Women TechEU.
- Konsorcjum przewiduje udział co najmniej 3 niezależnych podmiotów prawnych, z których co najmniej 1 ma siedzibę w regionie o umiarkowanej lub wschodzącej innowacyjności, i co najmniej 1 z siedzibą w regionie o silnej lub wiodącej innowacyjności (lider innowacyjności).
- Oczekiwane skutki:
- wspieranie innowacji w dziedzinie głębokich technologii jako podstawy nowoczesnej, opartej na wiedzy, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarki,
- promowanie przywództwa kobiet w branży deep-tech na rzecz tworzenia bardziej sprawiedliwych, sprzyjających włączeniu społecznemu i prosperujących ekosystemów innowacji w UE,
- zapewnienie sprawnej kontynuacji ustanowionego Programu Women TechEU zgodnie z wcześniejszymi procesami, wynikami i marką,
- wsparcie współpracy i tworzenie sieci kontaktów między kobietami-przedsiębiorcami w dziedzinie deep-tech.
Przedsiębiorstwa kwalifikowane do wsparcia w ramach wsparcia finansowego dla osób trzecich:
- Startupy z obszaru deep-tech we wczesnym stadium rozwoju (wszystkie dziedziny deep-tech powinny się kwalifikować).
- Zarejestrowane i ustanowione w państwie członkowskim albo stowarzyszonym z Programem Horyzont Europa od co najmniej 6 miesięcy w momencie składania wniosku.
- Założone/współzałożone przez kobiety zajmujące najwyższe stanowiska kierownicze (dyrektor naczelny, dyrektor ds. technologii, dyrektor ds. naukowych lub stanowisko równoważne).
- Kładzie się nacisk na ogólną równowagę płci i pozycję zajmowaną przez kobiety w przedsiębiorstwie.
Wsparcie udzielane przez konsorcjum uprawnionym osobom trzecim w ramach niniejszej inicjatywy musi składać się z następujących elementów:
- Wsparcie finansowe dla każdej wybranej firmy w postaci indywidualnej dotacji w wysokości 75 000 € na działania, takie jak ocena i udoskonalenie produktów/usług, wzornictwa, doświadczeń użytkowników, unowocześnienie modelu biznesowego, aktualizacja planu biznesowego i strategii wzrostu, znalezienie partnerów i inwestorów, walidacja rynku, itp.
- Możliwość uczestnictwa w specjalnych działaniach organizowanych przez InvestEU, Enterprise Europe Network i inne właściwe sieci.
- Usługa mentoringu i coachingu zostanie zapewniona w ramach EIC Business Acceleration Services, który obejmuje wydarzenia związane z tworzeniem sieci kontaktów, finansowane z oddzielnego budżetu EIC.
- Inicjatywa uzupełnia działania finansowane w ramach EIC, otwierając drogę dla uczestnictwa startupów prowadzonych przez kobiety w przyszłych zaproszeniach do składania wniosków w ramach Europejskiej Rady ds. Innowacji.
Warunki, jakie musi spełniać wsparcie finansowe dla osób trzecich w formie dotacji po ogłoszeniu zaproszenia do składania wniosków:
- Podkreślono, że należy upewnić się, że warunki udzielenia wsparcia finansowego osobom trzecim zostały określone zgodnie z załącznikami do Programu Horyzont Europa (General Annexes), rozporządzeniem finansowym, a także wzorem umowy o dofinansowanie (Annotated Model Grant Agreement).
- Jeśli działanie obejmuje udzielenie wsparcia finansowego osobom trzecim, beneficjenci muszą zapewnić, że ich zobowiązania umowne wynikające z poniższych artykułów ww. dokumentów mają również zastosowanie do osób trzecich otrzymujących wsparcie:
-12 (konflikt interesów),
-13 (poufność i bezpieczeństwo),
-14 (etyka),
-17.2 (widoczność),
-18 (szczegółowe zasady prowadzenia działań),
-19 (informacje),
-20 (prowadzenie dokumentacji).
- Beneficjenci zobowiązani są również zapewnić, aby organy wymienione w art. 25 (np. organ przyznający pomoc, OLAF, Trybunał Obrachunkowy, itp.) mogły wykonywać swoje prawa również wobec beneficjentów.
- Rodzaj działania: CSA
Budżet: 15 mln €
Przewidywana liczba projektów do dofinansowania: 1
Zakończenie konkursu: 23 marca 2023 roku
Uwaga: Podkreśla się, że co najmniej 75% proponowanego budżetu musi zostać przeznaczone na wsparcie finansowe osób trzecich (financial support to third parties).
Konkurs HORIZON-EIE-2023-CONNECT-01-02 – Preparatory action for setting up joint programmes among innovation ecosystems actors (Działania przygotowawcze do ustanowienia wspólnych programów dla podmiotów ekosystemów innowacji):
- Temat ukierunkowany na wsparcie krajowych, regionalnych lub lokalnych władz państw członkowskich, państw stowarzyszonych lub ich regionów odpowiedzialnych za politykę i programy w zakresie innowacji, we współpracy z podmiotami działającymi w dziedzinie badań naukowych i innowacji, w przygotowaniu wspólnych wieloletnich programów działań i planów działania w celu wzmocnienia wydajności i zdolności ich ekosystemów innowacji, ich skuteczne połączenia międzysystemowe i dostosowanie do priorytetów na szczeblu UE, zgodnie z nowym europejskim planem innowacji.
- Grupa docelowa:
- publiczne organy ds. innowacji,
- podmioty prywatne,
- podmioty/sieci badawczo-rozwojowe.
- Konsorcjum przewiduje udział co najmniej 3 niezależnych podmiotów prawnych, z których co najmniej 1 ma siedzibę w regionie o umiarkowanej lub wschodzącej innowacyjności, i co najmniej 1 z siedzibą w regionie o silnej lub wiodącej innowacyjności (lider innowacyjności).
- Oczekiwane skutki:
- bardziej dynamiczne, integracyjne, zróżnicowane pod względem płci i połączone ekosystemy innowacji, poprzez wspólne planowanie, współrealizację i współinwestowanie działań zgodnych z Nowym Europejskim Planem na rzecz Innowacji.
- Wnioskodawcy powinni:
- określić obszary i działania w ramach współpracy (tworzenie sieci, dostęp do rynku, szkolenia/umiejętności, wspólna infrastruktura, zamówienia),
- skoncentrować się na potrzebie tych wspólnych działań, które powinny być skalowalne na poziomie UE,
- wyjaśnić potencjał wzrostu przewidywany w docelowym sektorze lub oczekiwany wpływ UE,
- zapewnić integrację i różnorodność,
- zwiększać komplementarność funduszy i programów (unijnych, krajowych/ regionalnych/lokalnych) np. S3, startupy,
- wyjaśnić proces (realistyczne i zorientowane na wpływ podejście, mechanizmy, narzędzia),
- przedstawić oczekiwane wspólne zasoby wiedzy, korzyści dla zamierzonych beneficjentów, docelowe kamienie milowe,
- zaplanować długoterminowe zobowiązania (co najmniej 3 lata) i zaangażować we wspólne działania w ramach współpracy.
- Wnioski mogą obejmować dwa etapy:
- I etap (rozpoznawczy) - wspieranie dialogu między zainteresowanymi stronami w celu budowania strategii/partnerstwa, mapowanie i analiza (istniejące agendy/strategie/ polityki/plany/ działania w zakresie innowacji, lokalne punkty doskonałości/ośrodki innowacji, sposoby motywowania do włączenia odpowiednich podmiotów aktywnych/ nieaktywnych, obszary przewagi konkurencyjnej, luki, potrzeby i możliwości.
- II etap - konkretyzacja, ustanowienie, finalizacja planów działania, przydział zadań.
- Rodzaj działania: CSA
Budżet: 6 mln €
Przewidywane dofinansowanie/projekt: 0,5 mln €
Przewidywana liczba projektów do dofinansowania: 12
Koszty kwalifikowane będą miały formę ryczałtu
Zakończenie konkursu: 23 marca 2023 roku
Konkurs HORIZON-EIE-2023-CONNECT-02-01 – Stimulating Experimentation Practices (Stymulowanie praktyk eksperymentalnych):
- Konkurs ukierunkowany na zwiększenie włączenia i wzajemnych powiązań mniej reprezentowanych regionów i podmiotów w silniej zintegrowany ekosystem europejski, dzięki czemu UE może wykorzystać doświadczenia, potrzeby, i postrzeganie coraz bardziej zróżnicowanej grupy osób, przedsiębiorstw i miejsc. W ten sposób może również przyczynić się do stworzenia europejskiego modelu innowacji sprzyjającego włączeniu społecznemu, który jest zrównoważony, chroni przed znacznymi różnicami na rynku pracy i wynagrodzeniami oraz powiązanymi zagrożeniami dla spójności terytorialnej i społecznej.
- Grupa docelowa:
- publiczne organy ds. innowacji,
- Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT,
- podmioty prywatne (innowatorzy, MŚP, startupy),
- organizacje pozarządowe.
- Konsorcjum przewiduje udział co najmniej 3 niezależnych podmiotów prawnych, z których co najmniej 1 ma siedzibę w regionie o umiarkowanej lub wschodzącej innowacyjności, i co najmniej 1 z siedzibą w regionie o silnej lub wiodącej innowacyjności (lider innowacyjności).
- Oczekiwane skutki:
- skuteczne testowanie przełomowych innowacji,
- poprawa warunków ramowych innowacji, zgodnie z Nowym Europejskim Planem na rzecz Innowacji.
- Wnioskodawcy powinni:
- określić obszar, w którym pojawiają się innowacyjne rozwiązania (obszary innowacji, utrudnione przez istniejące regulacje lub obszary innowacji, które są nieuregulowane),
- obszary, w których istnieje potrzeba testowania przed wprowadzeniem na rynek (w tym inteligentna specjalizacja),
- zaproponować plan działania w zakresie utworzenia przestrzeni eksperymentalnej,
- wdrożyć przestrzeń doświadczalną,
- zidentyfikować potencjalne prawne, regulacyjne, fiskalne, techniczne i operacyjne warunki wstępne lub bariery, aby pomóc decydentom politycznym we wspieraniu dalszych innowacji.
- Rodzaje aktywności:
- identyfikacja obszarów, w których eksperymenty mogłyby ułatwić wdrażanie przełomowych technologii poprzez ustanowienie regulacyjnej „piaskownicy” (regulatory sandboxes), żywego laboratorium lub stanowiska testowego,
- podnoszenie świadomości i poszerzanie wiedzy na temat istniejących ram eksperymentalnych w celu testowania innowacji,
- identyfikacja i zwiększanie skali przykładów najlepszych praktyk w zakresie regulacyjnych „piaskownic”, żywych laboratoriów i stanowisk testowych,
- łączenie innowatorów z organizacjami praktykującymi eksperymentowanie,
- tworzenie lub wykorzystywanie struktur i narzędzi sieciowych i koordynacyjnych,
- utworzenie przestrzeni eksperymentalnej lub współpraca z istniejącymi usługami,
- regulacja praw własności intelektualnej związanych z przełomowymi technologiami.
- Rodzaj działania: CSA
Budżet: 4 mln €
Przewidywane dofinansowanie/projekt: 1 mln €
Przewidywana liczba projektów do dofinansowania: 4
Koszty kwalifikowane będą miały formę ryczałtu
Otwarcie konkursu: 8 czerwca 2023 roku
Zakończenie konkursu: 21 września 2023 roku
Konkurs HORIZON-EIE-2023-CONNECT-02-02 – Specialist Advisory Services to build capacities on innovation procurement (Specjalistyczne usługi doradcze w celu budowania zdolności w zakresie zamówień innowacyjnych):
- Konkurs ukierunkowany na wsparcie specjalistycznych usług doradczych w zakresie zamówień na innowacje, które będą działać jako pośrednik między publicznymi nabywcami a innowacyjnymi dostawcami, wypełniając luki, które utrudniają postęp w integracji innowacyjnych rozwiązań w sektorze publicznym.
- Grupa docelowa:
- zamawiający publiczni i prywatni,
- przedsiębiorstwa państwowe,
- MŚP i startupy,
- organizacje badawcze i technologiczne,
- agencje innowacyjne i inne organy publiczne odpowiedzialne za promowanie zamówień na innowacje,
- Europejski Instytut Innowacji i Technologii, Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT (EIT KIC),
- Konsorcjum przewiduje udział co najmniej 3 niezależnych podmiotów prawnych, z których co najmniej 1 ma siedzibę w regionie o umiarkowanej lub wschodzącej innowacyjności, i co najmniej 1 z siedzibą w regionie o silnej innowacyjności lub z pozycją lidera innowacyjności.
- Oczekiwane skutki:
- zwiększenie wykorzystania innowacyjnych zamówień publicznych (zarówno po stronie zamawiających, jak i przedsiębiorstw),
- rozwój roli dostawców specjalistycznych usług doradczych.
- Oczekiwania wobec wyspecjalizowanych dostawców usług doradczych:
- specjalistyczna wiedza na temat jednej lub więcej sekcji rynku oraz dobra znajomość krajowych, regionalnych lub lokalnych innowacyjnych strat-upów i MŚP, które są aktywne w ich sektorach specjalizacji,
- silna świadomość możliwości rynkowych, które istnieją w ich sektorach specjalizacji,
- dobre zrozumienie potrzeb zamawiających publicznych, jak i możliwych rozwiązań ze strony dostawców,
- dobre przygotowanie techniczne w swoich sektorach,
- dogłębna znajomość odpowiednich procedur zamówień publicznych,
- silna znajomość i dobre powiązania z innowacyjnymi MŚP i środowiskiem start-upów, w tym z EIC i EIT oraz innymi sieciami unijnymi i krajowymi (Enterprise Europe Network, Startup Europe, itp.).
- Rodzaje aktywności:
- podnoszenie świadomości i poszerzanie wiedzy na temat ram prawnych dotyczących zamówień innowacyjnych dla zamawiających publicznych,
- zwiększenie wiedzy i umiejętności w zakresie innowacji u zamawiających, podniesienie świadomości na temat procesów współprojektowania pomiędzy MŚP,
a zamawiającymi (publicznymi i prywatnymi), które mogą pomóc w ustaleniu najbardziej aktualnych innowacyjnych rozwiązań technologicznych oraz pomóc w ich rozwoju i dalszym pozyskiwaniu,
- upowszechnienie przykładów najlepszych praktyk w zakresie definiowania potrzeb oraz projektowania procedur i strategii długoterminowych w zakresie zamówień innowacyjnych,
- stworzenie bardziej zorganizowanej współpracy pomiędzy ekosystemami zamawiających i inwestorów finansowych w zakresie zamówień innowacyjnych (w tym utworzenie nowych sieci ekspertów poprzez wymianę najlepszych praktyk).
- Rodzaj działania: CSA
Budżet: 4 mln €
Przewidywane dofinansowanie/projekt: 1 mln €
Przewidywana liczba projektów do dofinansowania: 4
Koszty kwalifikowane będą miały formę ryczałtu
Otwarcie konkursu: 8 czerwca 2023 roku
Zakończenie konkursu: 21 września 2023 roku