Regionalny portal informacyjny Wrota Warmii i Mazur

Partnerstwa Europejskie w Horyzoncie Europa

Webinarium pt. „Partnerstwa Europejskie w Horyzoncie Europa” zorganizowane we współpracy Biura Narodowego Centrum Badań i Rozwoju | Biura Business & Science Poland z brukselskimi biurami wspierającymi współpracę B+R+I z Cypru, Grecji, Litwy, Słowenii i Węgier odbyło się 7 listopada 2022 roku.

• Wydarzenie zostało poświęcone wybranym Europejskim Partnerstwom Współprogramowanym, koordynowanym przez naukowe stowarzyszenia EFFRA oraz SPIRE.
• Obecnie trwają prace nad Planem Strategicznym Programu Horyzont Europa na lata 2025-2027.
• Europejskie Partnerstwa Współprogramowane ustanawiane są na mocy porozumienia (tzw. Memorandum of Understanding) pomiędzy konsorcjum, a Komisją Europejską. Wskazuje się, że do tej pory zostało podpisanych 11 tego rodzaju porozumień.
• W kwietniu 2022 roku sporządzone zostało pierwsze dwuletnie sprawozdanie monitorujące dotyczące funkcjonowania partnerstw w Programie Horyzont Europa.

Europejskie Partnerstwo Współprogramowane „Made in Europe”:

• Partnerstwo ustanowione przez stowarzyszenie EFFRA w ramach Klastra 4 Programu Horyzont Europa, które będzie działać w okresie 2021-2027.
• Partnerstwo stanowi kontynuację ustanowionego w ramach Programu Horyzont 2020 partnerstwa Factories of the Future.
• Partnerstwo działa na rzecz transformacji ekologicznej i cyfrowej, skupiając podmioty z sektora naukowego, przemysłowego, organizacje pozarządowe. Przyczyni się do stworzenia ekologicznego, cyfrowego i konkurencyjnego przemysłu wytwórczego.
• Polskimi członkami stowarzyszenia EFFRA są Politechnika Wrocławska
  oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle
• Główne cele partnerstwa:

1. Zapewnienie europejskiego przywództwa i doskonałości produkcyjnej.
2. Osiągnięcie produkcji o obiegu zamkniętym i neutralnej dla klimatu.
3. Opanowanie cyfrowej transformacji przemysłu wytwórczego.
4. Tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy z wartością dodaną w produkcji.

• Podkreśla się, że partnerstwo ma w znacznym stopniu przyczynić się do budowania powiązań pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za kierowanie/wdrażanie krajowych oraz regionalnych inicjatyw w zakresie innowacji produkcyjnych, w tym władzami lokalnymi odpowiedzialnymi za przyciąganie przemysłu do miast i gmin.

• Podczas spotkania przedstawiono również wybrane podmioty, zaangażowane prace
  w ramach partnerstwa:

Klaster Strategic Research and Innovation Partnership Factories of the Future - największy słoweński klaster przemysłowy koordynowany przez Instytut Jožefa Stefana. Klaster SRIP FoF skupia obecnie 96 podmiotów i jest zorganizowany wokół
4 odrębnych klastrów – klastra zaawansowanych technologii (koordynator - Instytut Jožefa Stefana), klastra Toolmakers (koordynator - Tecos), klastra systemów
i technologii sterowania (koordynator - KC STV) oraz klastra inteligentnych fabryk (koordynator - Słoweńska Izba Handlowo-Przemysłowa). Klaster SRIP FoF jest członkiem stowarzyszenia EFFRA oraz EIT Manufacturing. Instytut prowadzi prace m.in. w obszarach robotyki, nanotechnologii, technologii kwantowych, fotoniki, technologii plazmowych, produkcji materiałów.

Instytut Informatyki i Kontroli, zarządzany przez Sieć Badawczą Eötvös Loránd. Działalność instytutu skupia się wokół badań podstawowych i aplikacyjnych
w obszarach informatyki, technologii informacyjnych, inżynierii, inteligentnych systemów, sterowania procesami.

Europejskie Partnerstwo Współprogramowane „Processes4Planet”:

• Partnerstwo ustanowione przez stowarzyszenie A.SPIRE w ramach Klastra
  4 Programu Horyzont Europa, które będzie działać w okresie 2021-2027.
• Stowarzyszenie reprezentuje 10 europejskich sektorów przemysłu przetwórczego (sektor cementu, ceramiki, chemikaliów, inżynierii, rud i minerałów, metali nieżelaznych, papieru i celulozy, stali, wody, rafinacji).
• Polscy członkowie stowarzyszenia A.SPIRE to Główny Instytut Górnictwa oraz Akademia Górniczo-Hutnicza.
• Partnerstwo działa na rzecz transformacji przemysłu procesowego w Unii Europejskiej dla zwiększenia jego konkurencyjności i osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050.
• Główne cele partnerstwa:

1. Opracowanie i wdrażanie rozwiązań neutralnych klimatycznie poprzez opracowanie technologii i rozwiązań pozatechnologicznych gotowych do późniejszego wdrożenia na rynku.
2. Zamknięcie obiegów surowcowych i energetycznych poprzez rozwój
   i wdrożenie cyrkularnych modeli biznesowych na drodze technologicznych
   i pozatechnologicznych innowacji, współpracy międzysektorowej oraz zaangażowania w lokalne ekosystemy.
3. Osiągniecie pozycji światowego lidera w zakresie neutralnych klimatycznie rozwiązań o obiegu zamkniętym, przyspieszenie innowacji oraz uruchomienie inwestycji publicznych i prywatnych.

• Partnerstwo będzie prowadzić działania prowadzące do opracowania 14 obszarów innowacji zawartych w 36 szczegółowych programach innowacji, zgrupowanych
  w tych obszarach.
• Obszary innowacji obejmują m.in. integrację energii odnawialnej, ponowne wykorzystanie ciepła, integrację wodoru, symbiozę przemysł-miasto, elektryfikację procesów cieplnych, wykorzystanie CO₂ i CO w chemikaliach i paliwach, wychwytywanie CO₂ do utylizacji, regiony cyrkularne, cyfryzację, aspekty pozatechnologiczne.
• W ramach partnerstwa prowadzone są prace nad nową inicjatywą tzw. Hubs for Circularity (H4C), określanych jako samowystarczalne ekonomiczne ekosystemy przemysłowe, które przyczynią się do stworzenia symbiozy przemysłowo-miejskiej oraz gospodarki o obiegu zamkniętym. Ekosystemy mają stanowić inicjatywy regionalne, angażujące regionalnych interesariuszy, w celu realizacji założeń związanych z obiegiem zamkniętym oraz klimatyczną neutralnością. Inicjatywa ma również odpowiadać na potrzeby regionalne (publiczne i prywatne), związane m.in.
  z infrastrukturą, zdrowiem czy bezpieczeństwem.
• W ramach ww. inicjatywy mają zostać zidentyfikowane i opracowane przypadki biznesowe dostosowane do potrzeb regionalnych, przy jednoczesnym reagowaniu na zmieniające się uwarunkowania, umożliwiające sektorowi MŚP oraz dużym przedsiębiorstwom przekształcać wspólne wyzwania w opłacalne możliwości biznesowe.
• Wskazywane korzyści regionalne – symbioza przemysł-miasta, optymalizacja procesów produkcyjnych, wzrost gospodarczy, rozwój miejsc pracy, zrozumienie potencjałów regionalnych, akceptacja społeczna dzięki zaangażowaniu interesariuszy
  w regionie na rzecz wspierania innowacji dostarczanych przez H4C.
• Rekomenduje się regionom połączenie z dedykowaną społecznością praktyków stowarzyszenia A.SPIRE w celu wymiany wiedzy i najlepszych praktyk.

• Podczas spotkania przedstawiono również wybrane podmioty, uczestniczące
  w pracach partnerstwa Processes4Planet:

Konfederacja Przemysłowców Litewskich - członek stowarzyszeń EFFRA oraz A.SPIRE. Reprezentuje 56 stowarzyszeń branżowych, 7 regionalnych oraz 24 przedsiębiorstwa i korporacje niezrzeszone. Członkowie konfederacji generują ok. 83% litewskiego eksportu oraz 46% PKB. Konfederacja łączy ponad 3500 firm (nawozy, petrochemia, cement, wszystkie gałęzie przemysłu wytwórczego
z wyjątkiem hutnictwa).

Główny Instytut Górnictwa - członek stowarzyszenia A.SPIRE od 2019 roku. Zastępca Naczelnego Dyrektora ds. Inżynierii Środowiska Głównego Instytutu Górnictwa dr Jan Bondaruk jest członkiem Grupy Doradczo-Programującej stowarzyszenia, odpowiedzialnym za budowę interdyscyplinarnego portfolio dla sieci. Grupa wspiera zróżnicowane projekty w ramach wybranych dziedzin m.in. projekty cyfrowe, wodne, czy związane z wychwytywaniem i utylizacją CO₂ (CCU). Podkreśla się, że rolą portfolio jest grupowanie, ocena i wskazanie wpływu poszczególnych projektów na budowę łańcucha wartości (dot. zwykle projektów na TRL7 oraz wyższym).

• Więcej informacji:

Dni Informacyjne Klastra 4 „Technologie cyfrowe, przemysł i przestrzeń kosmiczna” w ramach Programu Horyzont Europa (12-14 grudnia 2022 roku - online), dotyczące możliwości finansowania na lata 2023-2024.