Wzajemne „uczenie się” tematem konferencji
Spotkanie pt. „Translating EU Missions into regional policy – 1st Mutual Learning Event” („Przełożenie Misji UE na politykę regionalną – I wydarzenie dotyczące wzajemnego uczenia się”) zorganizowane przez Biuro NCBR | Business & Science Poland we współpracy z siecią ERRIN odbyło się 18 października 2022 roku.
Zebrane informacje:
Region Blekinge (Szwecja):
• Misje UE wpisane są w regionalną strategię dotyczącą inteligentnych specjalizacji i mają stymulować rozwój regionalnych innowacji powiązanych z wyzwaniami, do których odwołują się misje.
• Działania wdrażane w kontekście misji UE dotyczą również projektowania misji na poziomie regionalnym, zgodnie ze zidentyfikowanymi w regionie potrzebami.
• Region prowadzi działania związane m.in. z wdrożeniem innowacyjnych działań pilotażowych, skoncentrowanych na zielonej transformacji w sektorze przemysłowym (m.in. efektywność energetyczna, odporność sektora energetycznego w kontekście obecnego kryzysu).
• Największe zidentyfikowane wyzwanie w regionie stanowi obecnie projektowanie działań pilotażowych zorientowanych na misje UE oraz ich wdrażanie.
Region Île-de-France (Francja):
• Region zaangażowany jest w misje na rzecz 100 miast neutralnych dla klimatu do roku 2030 oraz na rzecz adaptacji do zmian klimatycznych.
• Wdraża działania na rzecz modernizacji i rozbudowy sieci transportu publicznego, infrastruktury, rozwoju nowych modeli transportu, takich jak wspólne korzystanie
z samochodów, transport rowerowy.
• W 2020 roku region zorganizował pierwszą regionalną konferencję klimatyczną, która skupiła się m.in. na poszukiwaniu rozwiązań na rzecz usuwania lub ograniczania źródeł szkód środowiskowych oraz przygotowaniu do inwestycji w ekologiczne rozwiązania. W ramach konferencji sformułowano ponad 190 propozycji odwołujących się do ochrony klimatu w regionie poprzez podjęcie działań na rzecz transformacji m.in. w obszarze transportu publicznego, bioróżnorodności, lasów i terenów zielonych, przedsiębiorczości i zielonych innowacji, rolnictwa, wsparcia lokalnej produkcji oraz uczynienia regionu klimatycznie neutralnym do roku 2050.
• W ramach misji na rzecz adaptacji do zmian klimatu 21 września 2022 roku region przyjął „Plan ochrony odporności i adaptacji do zmian klimatu” sformułowany wokół
3 głównych celów – ochrony tkanki ekonomicznej, ochrony ekosystemów oraz ochrony mieszkańców. Do roku 2030 planuje się przeznaczyć na te cele 1 mld € środków pochodzących z EFRR 2021-2027 (ok. 85 mln €), EFRROW 2023-2027, Interreg North-West Europe 2021-2027.
Region Północno-Wschodni (Rumunia):
• Region zaangażowany jest w projekt pt. „Medic-Nest”, utworzony przez konsorcjum 4 klastrów, koordynowany przez Klaster Imago-Mol (Rumunia). Pozostałymi partnerami projektu są klastry pochodzące z Belgii, Hiszpanii i Grecji. Celem projektu jest stworzenie Metaklastra, który opracuje Europejską Strategię w Medycynie Precyzyjnej oraz Plan Działania w dziedzinie Onkologii Precyzyjnej na lata 2022-2027.
Miasto Turku i Finlandia Południowo-Zachodnia:
• Zaangażowane w szczególności w misje na rzecz 100 miast neutralnych dla klimatu do roku 2030 oraz na rzecz adaptacji do zmian klimatycznych.
• Misje UE powiązane są z regionalnymi strategiami, politykami oraz projektami, takimi jak np. Strategia Regionalna Finlandii Północno-Zachodniej 2040+, Strategia Miasta Turku do roku 2030, Plan Klimatyczny Miasta Turku do roku 2029.
• Główne zidentyfikowane wyzwania związane z wdrażaniem misji to zarządzanie i koordynacja, budowa projektów oraz skalowanie wykraczające poza projekty, zasoby kadrowe, misja powiązana z oceanami i zasobami wodnymi powinna być lepiej dostosowana do priorytetów regionalnych.
Podsumowanie ustaleń ze spotkań w grupach, zorganizowanych podczas wydarzenia:
• Wskazywane możliwości dla regionów/miast/instytucji wynikające z udziału w misjach UE:
- dostęp do unijnego finansowania,
- kierunkowość działań poprzez podejście skupione na misjach,
- przyspieszenie już istniejących procesów,
- międzynarodowa współpraca,
- zaangażowanie różnych grup interesariuszy,
- rozwój w obszarach zainteresowania,
- możliwości opracowania nowych metod i ram innowacji,
- umiędzynarodowienie regionów.
• Integracja podejścia opartego na misjach w regionalnych strategiach, projektach:
- niekiedy widoczna jest za pośrednictwem projektów i mniejszych inicjatyw,
- niektóre regiony opracowały szkolenia dla interesariuszy z wykorzystania S3 oraz misji w ich pracy,
- do jakiego stopnia S3 może być narzędziem realizacji misji?
• Ponadto wskazywano m.in.:
- brak wystarczającego zaangażowania ze strony szczebla krajowego,
- brak wiedzy i zainteresowania ze strony sektora biznesu,
- potrzebę zmian w podejściu politycznym do realizacji celów misji,
- potrzebę określenia poziomu zaangażowania, który kwalifikowałby interesariuszy, jako faktycznie zaangażowanych w misje,
- podejście oparte na misjach jest wciąż nowe dla regionów,
- niewystarczające zasoby kadrowe,
- problem z ukierunkowaniem współpracy na poziomie międzyinstytucjonalnym,
- nieadekwatność dostępnych narzędzi lub brak narzędzi koniecznych do realizacji wysoko postawionych celów,
- problemy ze zrozumieniem wartości dodanej wynikającej z udziału w misjach,
- regulacje prawne, które uniemożliwiają lub spowalniają wdrażanie działań związanych np. z innowacjami,
- trudności w zakwalifikowaniu się do misji i staraniu się o unijne dofinansowanie, szczególnie w przypadku małych i średnich miast/regionów (władzom lokalnym i regionalnym łatwiej jest wyznaczać własne cele i je realizować),
- potrzebę prac nad usprawnieniem wielopoziomowego zarządzania,
- trudna dostępność misji może wykluczać udział mniejszych regionów.
