Regionalny portal informacyjny Wrota Warmii i Mazur

Europejskie Dni Badań i Innowacji 2022

Europejskie Dni Badań i Innowacji 2022 zorganizowane w formule online z inicjatywy Komisji Europejskiej - podsumowanie wybranych webinariów trwało od 28 do 29 września 2022 roku.

 Warunki ramowe dla innowacji

• Proces tworzenia regulacji w kontekście wspierania innowacji powinien być projektowany z myślą o podmiotach publicznych jako klientach, co ma umożliwić stworzenie systemu inteligentnych zamówień w obszarze innowacji.
• Projekt Procure2Innovative – europejska sieć centrów kompetencji w zakresie zamówień publicznych na innowacje.
• Komisja Europejska ma utworzyć w 2023 roku inkubator GovTech, wspierający współpracę transgraniczną pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za transformację cyfrową na rzecz innowacyjnej administracji cyfrowej w ramach Programu „Cyfrowa Europa”.
• Istotnym jest tworzenie „piaskownic regulacyjnych” („regulatory sandboxes”) na poziomie europejskim, które będą stanowić również przestrzeń eksperymentalną dla potencjalnych inwestorów oraz konsumentów, dając im możliwość testowania technologii i innowacji w kontrolowanych środowiskach.
• W ramach Instrumentu Wsparcia Technicznego (TSI) Komisja Europejska może zapewnić państwom członkowskim wsparcie w opracowaniu właściwych ram polityki zarządzania dla badań naukowych i innowacji zgodnie z celami transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz na rzecz wzmocnienia współpracy między biznesem,
  a nauką. Przykładowe projekty wspierane w obszarze innowacji przez Komisję Europejską realizowane są w Słowenii (wzmocnienie ekosystemu innowacji i poprawy modelu zarządzania systemem B+I), Hiszpanii (projekt na rzecz przezwyciężania barier innowacji w ekosystemach przedsiębiorczości na poziomie regionalnym), w Rumunii (projekt w obszarze wsparcia w budowaniu zdolności wymaganych do opracowania
  i wdrożenia krajowej strategii ekosystemu start-upów).

Nowy Europejski Bauhaus: współpraca, społeczność i kultura na rzecz innowacji

• NEB zrzesza obecnie 500 podmiotów z 20 różnych sektorów reprezentujących uniwersytety, wielopoziomowe władze publiczne, biznes oraz organizacje non-profit. Inicjatywa Laboratorium NEB (NEB Lab) wspiera wdrażanie celów Nowego Europejskiego Bauhausu poprzez projekty skupione na tworzeniu narzędzi i regulacji sprzyjających transformacji ekologicznej w UE.
• NEB będzie wspierać wielopoziomowe podejście do transformacji w celu opracowania w miastach, dzielnicach i na obszarach wiejskich lokalnych rozwiązań adresujących globalne wyzwania. Inicjatywa ma wspierać władze lokalne w eksperymentowaniu
  z wykorzystaniem nowych podejść do współprojektowania oraz opracowania rozwiązań ukierunkowanych na konkretne obszary.
• Platforma CrAFt (Creating Actionable Futures) – projekt trwający do roku 2025 będzie działał na rzecz transformacji miast poprzez wspieranie Platformy NetZeroCities, NEB oraz Misji na rzecz miast inteligentnych i neutralnych dla klimatu. Miasta zaangażowane w CrAFt będą testować i udostępniać modele zarządzania oparte na współpracy, aby wykorzystywać wartości integracji, estetyki i zrównoważonego rozwoju w kierunku osiągnięcia klimatycznej neutralności.
• EIT Community NEB – inicjatywa prowadzona przez EIT Climate KIC, do roku 2025 będzie działać na rzecz zaangażowania obywateli w transformację oraz współtworzenia przestrzeni publicznych poprzez współprojektowanie przez partnerstwa obywateli
  i władz lokalnych lub regionalnych. W ramach inicjatywy dwa razy do roku ogłaszane są zaproszenia do składania wniosków. Partnerami poszukiwanymi do projektów przez EIT Community NEB, obok władz lokalnych/regionalnych, są najczęściej organizacje pozarządowe, instytucje edukacyjne, organizacje obywatelskie współpracujące
  z użytkownikami końcowymi. Wspólnota wspiera proces współtworzenia
  i współprojektowania potencjalnych rozwiązań dla zidentyfikowanych potrzeb.
  W bieżącym roku wsparcie otrzyma 18 projektów.
• Sztuka i dziedzictwo kulturowe stanowią ważny element napędzający transformację
  i innowacje – podkreśla się, że budowanie na lokalnej kulturze, materialnym
  i niematerialnym dziedzictwie kulturowym, rzemiośle i tradycji jest niezbędne do społecznej transformacji. W Rezolucji z 14 września 2022 roku w sprawie Nowego Europejskiego Bauhausu Parlament Europejski wezwał państwa członkowskie m.in. do opracowania innowacyjnych programów nauczania, zgodnych z zasadami i celami NEB, które będą służyć edukacji kulturalnej oraz rozwojowi zdolności kreatywnych.
  Podkreślono również, że istotnym będą działania na rzecz ułatwiania krajom członkowskim transformacji opartej na kulturze poprzez ich politykę (np. w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności).
• W Parlamencie Europejskim trwają prace nad rewizją dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, uwzględniające m.in. potrzebę corocznego sporządzania przez państwa członkowskie krajowych planów renowacji.

Przyspieszenie dostępu do doskonałości

Podkreślono, że:

• system badań i innowacji powiązany jest z regionalnym systemem ekonomicznym,
  a kluczowym wyzwaniem jest nie tylko poprawa doskonałości w zakresie B+R ale także uczynienie badań i rozwoju bardziej istotnymi lokalnie, poprzez powiązanie ich
  z lokalnymi możliwościami technologicznymi i produkcyjnymi,
• widoczna jest wzmocniona współpraca w obrębie sektora naukowego, natomiast nie
  w obszarze pomiędzy sektorem nauki, a przemysłem. W Unii Europejskiej powstają nowe centra doskonałości, ale nie mają powiązań z lokalną gospodarką,
• obserwuje się wzmocnienie zastosowania B+R ale sektor przedsiębiorstw wciąż nie wykorzystuje tych wyników,
• pomimo wzrostu liczby studentów ilość uczelni opartych na badaniach w państwach członkowskich jest wciąż niewystarczająca,
• pomimo obserwowania licznych, szeroko rozumianych inwestycji w infrastrukturę
  w sektorze badań i rozwoju technologii (RTD) bardzo często duże firmy nie mają dostępu do publicznych infrastruktur w tym zakresie,
• obserwuje się wsparcie dla doskonałości w zakresie badań i rozwoju ale wciąż niewystarczająco wspiera się ich lokalne znaczenie,
• badania i rozwój same w sobie nie są w stanie poprawić zdolności transformacyjnej systemu innowacji, o ile nie staną się również istotne lokalnie.

Najlepsze praktyki z Misji dla Miast - przykłady

Szwecja – podejmowane działania:

• prace na rzecz eliminacji zjawiska palenia plastiku przez gospodarstwa domowe,
• prace na rzecz dostosowania miejskich systemów elektroenergetycznych do transportu elektrycznego,
• działania na rzecz neutralizacji do roku 2030 pozostałych źródeł emisji (ustanowienie zakładu wychwytywania i składowania dwutlenku węgla na dużą skalę w Sztokholmie),
• trwają prace nad stworzeniem innowacyjnych metod pracy, takich jak model potrójnej helisy w zakresie finansowania, obejmujący szukanie modeli biznesowych oraz rozwiązań na rzecz wprowadzania udanych innowacji do zastosowania rynkowego na dużą skalę.

Austria – podejmowane działania:

• zaprojektowano krajową misję miejską, zaczynając od indywidualnego poziomu przygotowania austriackich miast do Misji miejskiej ustanowionej w ramach Horyzontu Europa. Forma wsparcia to Partnerstwo Publiczno-Publiczne,
• wsparciem objętych zostanie 10 miast pionierskich (ok. 30% populacji Austrii), które będą służyć jako środowisko edukacyjne i testowe,
• fundusze w ramach austriackiej krajowej misji miejskiej przeznaczone będą na budowanie zdolności administracyjnych (każde z miast otrzyma 2 mln € dofinansowania),
• planowane są prace na rzecz dalszego rozwoju portfela finansowania i udoskonalania usług wsparcia miast oraz działań pomiędzy nimi dla ułatwienia procesu wzajemnego uczenia się,
• oficjalnym celem przyjętym przez Austrię jest osiągnięcie neutralności klimatycznej
  do roku 2040 w miastach obejmujących łącznie 50% populacji kraju.

Rumunia – podejmowane działania:

• utworzono krajowe centrum Mirror Mission Hub, którego celem jest łączenie władz krajowych i lokalnych dla wspólnego wspierania miast działających na rzecz osiągnięcia klimatycznej neutralności.

Synergie pomiędzy Misją miejską oraz Misją na rzecz adaptacji do zmian klimatu

• Komisja Europejska w grudniu 2023 roku planuje uruchomić innowacyjne projekty
  w ramach Misji dedykowanej miastom,
• w styczniu 2023 roku ma zostać uruchomiona platforma Mission Implementation Platform, która będzie działać na rzecz wyposażenia partnerów misji w wiedzę
  i narzędzia, które pomogą osiągnąć cele związane z adaptacją do zmian klimatycznych,
• podkreśla się, że większość usług zapewnianych przez miasta opiera się na regionach, a przekształcenie miast w systemy łagodzące zmiany klimatyczne, działające na rzecz poprawy jakości życia wymagają stworzenia portfolio działań stanowiącego centrum koncepcji obydwu misji,
• podkreśla się, że istotne będzie wdrażanie polityk i strategii odnoszących się jednocześnie do wyzwań zawartych w celach obydwu misji,
• podkreślono, że miasta, które są członkami misji powinny mieć ułatwiony dostęp do funduszy europejskich.