Webinarium "Tydzień z klastrami" - żywność i zasoby naturalne
Webinarium pt. „Tydzień z klastrami: Klaster 6 – Żywność, biogospodarka, zasoby naturalne, rolnictwo i środowisko” zorganizowane przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej odbyło się 20 października 2021 roku.
Wpisujące się w II filar Programu Ramowego Horyzont Europa (Globalne wyzwania i europejska konkurencyjność przemysłowa) klastry stanowią obszerne grupy polityk, dedykowanych wyzwaniom o skali globalnej, przed którymi stoi dziś Unia Europejska.
Intensyfikacja skali badań i innowacji na rzecz wdrożenia celów Europejskiego Zielonego Ładu odbywać się będzie we wszystkich kluczowych obszarach społeczno-gospodarczych, w tym również w obszarze żywności, biogospodarki, zasobów naturalnych, rolnictwa i środowiska, na potrzeby którego odpowiadać będzie Klaster 6.
Komisja Europejska przeznaczy 9 mld € na rzecz badań i innowacji w tym obszarze, wspierając:
* 3 Misje (misja w zakresie adaptacji do zmian klimatycznych, misja na rzecz zdrowych oceanów, mórz, wód przybrzeżnych i śródlądowych oraz misja dotycząca porozumienia
w sprawie gleb). Zgodnie ze swoim założeniem misje wykraczają daleko poza same badania
i innowacje, stanowiąc zestaw działań które obejmują różne instrumenty, modele biznesowe oraz inwestycje publiczne i prywatne na poziomie unijnym, krajowym, regionalnym oraz lokalnym, z zachowaniem szeroko rozumianego zaangażowania obywateli UE w realizację swoich celów.
* 8 Partnerstw Europejskich, których cele w klastrze 6 obejmują:
- ekosystemy innowacji UE
- Obserwacje środowiskowe
- Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, przybrzeżnych i miejskich
- bezpieczeństwo żywnościowe i żywieniowe
- zrównoważone i cyrkularne zarządzanie zasobami naturalnymi
- zachowanie i odbudowę różnorodności biologicznej oraz ekosystemów
- neutralność klimatyczną i adaptację do zmian klimatu
Partnerstwa planowane na lata 2021-2022:
- Europejskie Partnerstwo na rzecz ochrony różnorodności biologicznej Biodiversa+ (uruchomione),
- Europejskie Partnerstwo na rzecz neutralnej dla klimatu, zrównoważonej i wydajnej Niebieskiej Gospodarki (planowane uruchomienie – II połowa 2022 roku),
- Europejskie Partnerstwo na rzecz bezpieczeństwa wodnego dla planety Water4All (planowane uruchomienie – II połowa 2022 roku),
- Europejskie Partnerstwo Circular bio-based Europe (CBE), ukierunkowane na zrównoważenie systemów produkcji i konsumpcji przy jednoczesnym przestawieniu na gospodarkę o obiegu zamkniętym (uruchomione; informacje o pierwszym konkursie planowane na koniec 2021 roku).
Partnerstwa planowane na lata 2023-2024:
- Partnerstwo Europejskie Animal Health (PAH) na rzecz zdrowia i dobrostanu zwierząt (planowane uruchomienie – 2023/2024),
- Partnerstwo Europejskie Accelerating farming systems transition: Agroeclogy living Lab and research Infrastructures na rzecz przyspieszenia transformacji systemów rolniczych: żywe laboratoria agroekologiczne i infrastruktury badawcze (planowane uruchomienie – 2023/2024),
- Partnerstwo Europejskie Agriculture of Data na rzecz generowania zbiorów danych, wykorzystywania technologii danych w celu zapewnienia rozwiązań dla sektora rolnego oraz wzmocnienia możliwości monitorowania w różnych sektorach i dziedzinach polityk UE,
- Partnerstwo Europejskie na rzecz bezpiecznych i zrównoważonych systemów żywnościowych (planowane uruchomienie – 2023/2024).
* Projekty typu RIA, IA oraz CSA:
W ramach działań typu RIA (Research and Innovation Action) ukierunkowanych na zdobycie nowej wiedzy lub zbadania wykonalności nowej/ulepszonej technologii, usługi, produktu lub procesu dofinansowanie może wynieść do 100%.
W ramach działań typu IA (Innovation Action) ukierunkowanych na tworzenie ustaleń realizacyjnych oraz nowych/ulepszonych produktów, procesów, usług typu prototyp, skalowanie, pilotaże i demonstracje dofinansowanie może wynosić do 100% dla podmiotów typu non-profit oraz do 70% dla podmiotów komercyjnych.
W ramach działań CSA (Coordination and Support Actions) wspierających realizację celów zawartych w Programie Horyzont Europa, które nie obejmują działań w zakresie badań
i innowacji, z wyjątkiem poszerzania uczestnictwa i rozpowszechniania doskonałości (działania obejmujące opracowanie, modelowanie, sieci eksperckie) dofinansowanie może wynieść do 100%.
Działania w ramach Klastra 6 będą wspierać rozwój wiedzy i innowacji na rzecz:
- ochrony i wzmocnienia bezpieczeństwa żywności,
- biogospodarki oraz niskoemisyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym,
- czystego środowiska i zerowych zanieczyszczeń,
- lądów, oceanów i wód w kontekście zmian klimatycznych,
- odpornych oraz integracyjnych społeczności miejskich, wiejskich oraz przybrzeżnych,
- innowacyjnego zarządzania w zakresie środowiska z wykorzystaniem cyfryzacji, wspierającej Europejski Zielony Ład
Projekty w ramach Klastra 6 realizowane będą na poziomie międzynarodowym przez konsorcja złożone z co najmniej 3 partnerów z 3 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych
z Programem Horyzont Europa.
W przypadku niektórych projektów konieczne będzie podejście wielopodmiotowe, tzw. Multi-Actor Approach (MAA), które wymaga:
- wyznaczenia konkretnych celów opartych o potrzeby końcowego odbiorcy,
- konsorcjum złożonego z podmiotów które uzupełniają wzajemnie swoje działania poprzez różnorodność wiedzy w wymiarze praktycznym, naukowym oraz biznesowym,
- określenia w planie pracy projektu roli i odpowiedzialności wszystkich biorących udział podmiotów,
- aktywnej wymiany wiedzy i aktywnej współpracy,
- koncentracji na potrzebach, które mają priorytetowy charakter w sektorach produkcji leśnej lub rolnej, bądź najpilniejsze kwestie międzysektorowe.
- dostarczenia kompleksowej wiedzy i literatury (tzw. State of the Art).
Projekty realizowane z wykorzystaniem Multi-Actor Approach mają koncentrować się
na zamykaniu luki pomiędzy nauką, a końcowym odbiorcą oraz na poprawie wymiany know-how pomiędzy podmiotami, aby wiedza mogła zostać przekształcona w praktyczne rozwiązania w krótszym czasie.
Oficjalna strona Europejskiego Partnerstwa na rzecz innowacji w rolnictwie (EIP-AGRI) oferuje informacje na temat konkursowych grup operacyjnych realizujących projekty typu MAA w Polsce. Finansowanie grup zapewnione jest w ramach PROW, a konkursy organizowane są przez ARiMR. Najbliższy ogłoszenie konkursowe na grupy operacyjne przewidziane jest na marzec 2022 roku.
Uwaga: od 2022 roku pojawi się dodatkowy wymóg sporządzenia Planu Równości Płci, obowiązkowego dla wszystkich publicznych podmiotów starających się o dofinansowanie.
W przypadku konkursów na rok 2022 nabór wniosków rozpocznie się 28.10.2021 roku (termin składania wniosków mija 15.02.2022 roku w przypadku naborów jednoetapowych oraz w przypadku I etapu dla naborów dwuetapowych. Ostateczny termin składania wniosków
dla konkursów dwuetapowych mija 1.09. lub 6.09.2022 roku – termin do potwierdzenia).
W ramach konkursów na rok 2022 przewiduje się 11 konkursów, 77 tematów w tym 16 dwuetapowych. Całkowity budżet wynosi 861,5 mln €.
