Partnerstwo na rzecz Bioróżnorodności Biodiversa+
Webinarium dotyczące Europejskiego Partnerstwa na rzecz Bioróżnorodności Biodiversa+, zorganizowane z inicjatywy Biura PolSCA odbyło się 5 października 2021 roku.
Europejskie Partnerstwo na rzecz Bioróżnorodności Biodiversa+ (https://www.biodiversa.org/1759) jest częścią Europejskiej Strategii na rzecz Bioróżnorodności do 2030 roku. Skupiające 75 członków z 37 krajów, zarówno Unii Europejskiej, jak i krajów stowarzyszonych partnerstwo pracować będzie nad 5. głównymi celami:
- planowaniem oraz wspieraniem badań i innowacji w zakresie bioróżnorodności,
- ustanowieniem programów na rzecz poprawy monitorowania różnorodności biologicznej,
- opracowywaniem rozwiązań opartych na zasobach naturalnych,
- wycenie bioróżnorodności w sektorze prywatnym,
- wzmacnianiu znaczenia europejskich badań nad różnorodnością biologiczną w ujęciu globalnym.
Partnerstwo będzie również obejmować bardziej przekrojowe obszary robocze, takie jak komunikacja, zaangażowanie interesariuszy oraz polityka otwartych danych, uznawana za jeden z kluczowych elementów jego funkcjonowania.
Partnerstwo, działając w okresie 2021-2028, będzie wspierać regionalne, krajowe oraz europejskie programy badawczo-innowacyjne na rzecz ochrony i wzmacniania bioróżnorodności. Obecnie prowadzone są prace nad nowymi, 10-letnimi ramami dla bioróżnorodności po roku 2020, których realizację będzie wspierać Biodiversa+.
Biodiversa+ opiera się na istniejącej strukturze sieci BiodivERsA, której jest następcą.
W ramach nowego partnerstwa wzmocniono jednak działania na rzecz wymiaru uczestnictwa i zaangażowania członków, które nie ogranicza się już jedynie do udziału krajowych ministerstw odpowiedzialnych za politykę badań oraz agencji finansujących i fundacji, ale angażuje także znaczną liczbę agencji oraz ministerstw właściwych dla spraw związanych z ochroną środowiska.
Globalny budżet dostępny w ramach partnerstwa wynosi 800 mln €, w tym środki pieniężne i wkłady rzeczowe od Partnerów, 165 mln € dofinansowania zapewni Komisja Europejska. 64% środków przeznaczone zostanie na finansowanie badań, 32% na monitorowanie bioróżnorodności, 4% na pozostałe działania. W ciągu kolejnych 7 lat planowane jest ogłoszenie 6 zaproszeń do składania wniosków w ramach dużych konkursów o znaczeniu transnarodowym. W ramach każdego z naborów przewiduje się obecnie około 40 mln € dofinansowania, wliczając w pulę również środki ze strony Komisji Europejskiej, co pozwoli sfinansować około 30 projektów w pojedynczym konkursie.
Współfinansowane partnerstwo Biodiversa+ jest częścią filaru II Programu Horyzont Europa, dedykowanego globalnym wyzwaniom oraz europejskiej konkurencyjności przemysłowej. Filar składa się z 6 klastrów, których działania wzmacniane będą doradztwem naukowym oraz wsparciem technicznym ze strony Wspólnego Centrum Badawczego (JRC).
Kierowanie działaniami partnerstwa będzie wspierane przez nowy program badań strategicznych i innowacji, którego wytyczne mają zostać opublikowane w połowie listopada bieżącego roku. Program określać będzie m.in. zespoły powoływane do realizacji celów partnerstwa, które pozwolą na włączenie różnorodności biologicznej do głównego nurtu wszystkich polityk unijnych, również w kontekście krajowym oraz komplementarności z innymi strukturami które pojawiają się w Programie Horyzont Europa.
Każdego roku uruchamiane będą 2 tematyczne, kilkuletnie programy flagowe, obejmujące wszystkie cele działalności partnerstwa. Programy będą działać równolegle.
I. W pierwszym roku działalności partnerstwa jest to wsparcie ochrony bioróżnorodności i ekosystemów na lądzie i morzu, w ramach którego 1.10.2021 roku ogłoszony został już konkurs na międzynarodowe projekty badawcze. Projekty mogą dotyczyć ekosystemów lądowych, morskich oraz wodnych. Główne cele naboru obejmują m.in. pogłębianie wiedzy oraz informowanie o bardziej wydajnym oraz integracyjnym zarządzaniu bioróżnorodnością poprzez wzmacnianie podstaw naukowych, projektowanie działań i środków dotyczących obszarów chronionych, w tym także obszarów wyznaczanych przez państwo, które będą łączyć ze sobą ochronę, usługi ekosystemowe oraz zrównoważone użytkowanie bioróżnorodności, a także działań na rzecz ochrony gatunków w ich środowisku naturalnym (nie dotyczy ochrony ex situ).
Zasady finansowania:
Finansowanie mogą uzyskać międzynarodowe konsorcja, składające się z co najmniej 3 zespołów badawczych, z co najmniej 3 krajów biorących udział w konkursie. Dofinansowaniem objęte mogą być wynagrodzenia zespołu badawczego, zakup oraz tworzenie aparatury badawczej, wynagrodzenia i stypendia dla doktorantów i studentów, pokrycie innych kosztów związanych z wydatkami koniecznymi do realizacji projektu badawczego.
Kosztami niekwalifikowalnymi są między innymi koszty konsultacji i wizyt współpracowników z zagranicznych ośrodków badawczych otrzymujących równoległe finasowanie projektu badawczego od podmiotów współorganizujących konkurs międzynarodowy, honoraria z tytułu recenzji wydawniczych, leasing aparatury naukowo-badawczej, rezerwy na przyszłe zobowiązania, odsetki od zadłużenia, kary umowne, czy podatek VAT, jeśli podmiot realizujący może go prawnie odzyskać. Kierownik polskiego zespołu musi posiadać co najmniej stopień naukowy doktora.
Konkurs podzielony został na dwa etapy obejmujące wnioski wstępne, składane w etapie I oraz wnioski pełne składane w etapie II już przez najlepsze, wybrane zespoły. Termin aplikowania w ramach I etapu mija 30.11.2021 r., w II etapie – 14.04.2022 r.
Po stronie polskiej współpracę z partnerstwem Biodiversa+ prowadzi Narodowe Centrum Nauki.
Więcej informacji o konkursie pod adresem: https://www.ncn.gov.pl/wspolpraca-zagraniczna/wspolpraca-wielostronna/konkurs-biodiversa-plus/ogloszenie2021
Lista krajów uczestniczących w konkursie: https://www.biodiversa.org/1772
II. Drugi planowany do uruchomienia program będzie dotyczył działań na rzecz ulepszonego, transnarodowego monitoringu bioróżnorodności w celu skuteczniejszej charakteryzacji, zrozumienia i raportowania dynamiki oraz trendów różnorodności biologicznej. Uruchomienie zaproszenia do składania wniosków ma nastąpić w październiku 2022 roku.
W kolejnym roku działalności partnerstwa Biodiversa+ mają zostać uruchomione następne dwa programy, jeden poświęcony ulepszaniu wiedzy dla opracowywania, wdrażania i oceny rozwiązań opartych na środowisku, drugi dedykowany wspieraniu transformacji społecznej na rzecz zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej.
