Wsparcie dla przedsiębiorców
Webinarium „Wsparcie dla przedsiębiorców w formie instrumentów finansowych programów ramowych Unii Europejskiej” zorganizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów UE odbyło się 29 kwietnia 2021 roku.
Instrumenty finansowe stanowią instrumenty zwrotne Unii Europejskiej, wspomagające sektor MŚP w dostępie do dofinansowania. Programy ramowe stanowią programy publiczne, zarządzane bezpośrednio przez Komisję Europejską we współpracy z unijnymi agencjami wykonawczymi. Instrumenty finansowe mogą przyczyniać się do ożywienia gospodarczego, stanowiąc odpowiedź m.in. na wciąż zaostrzające się ze strony instytucji finansowych wymagania stawiane przedsiębiorcom w zakresie zabezpieczeń kredytów, przy jednoczesnym spadku maksymalnych kwot dostępnych w ich ramach, wzrost marż kredytowych, malejące zapotrzebowanie na kredyty długoterminowe.
Wsparciem objęte są zarówno państwa członkowskie UE, jak i kraje stowarzyszone, a instrumenty wdraża się z pomocą Narodowych Pośredników Finansowych (np. banki, fundusze leasingowe, fundusze pożyczkowe, fundusze gwarancyjne, fundusze podwyższonego ryzyka). Polscy przedsiębiorcy prowadzący działalność międzynarodową w państwach unijnych lub stowarzyszonych mogą również starać się o dofinansowanie, dostępne wówczas z pomocą właściwych Narodowych Pośredników Finansowych, działających w krajach docelowych.
Sektor MŚP w Polsce może skorzystać z oferty instrumentów finansowych, opartych na zabezpieczeniu gwarancyjnym i poręczeniowym. Instrumenty z zabezpieczeniem unijnym dostępne dla przedsiębiorców to m.in. kredyty obrotowe, kredyty inwestycyjne na preferencyjnych warunkach, pożyczki, gwarancje, leasing, finansowanie dłużne pozabankowe, czy inwestycje kapitałowe.
Finansowanie działalności gospodarczej sektora przedsiębiorstw w różnych postaciach, dostępne za pośrednictwem Narodowych Pośredników Finansowych można uzyskać w ramach Programu Ramowego na rzecz Małych i Średnich Przedsiębiorstw COSME, Programu na rzecz Zatrudnienia i Innowacji Społecznych EaSI dedykowanemu mikroprzedsiębiorcom oraz przedsiębiorstwom społecznym, Programu Kreatywna Europa dla przedsiębiorców z sektora kultury i sektora kreatywnego (gwarancje BGK regwarantowane z Programu Kreatywna Europa), Programu Horyzont2020.
Finansowanie bezpośrednie Europejskiego Banku Inwestycyjnego w ramach programów ramowych Unii Europejskiej obejmuje pożyczki na realizację projektów inwestycyjnych oraz projektów związanych z działalnością badawczo-innowacyjną. W przypadku dużych projektów EBI współpracuje również z krajowymi bankami, co stwarza możliwość połączenia źródeł finansowania (bank macierzysty oraz EBI).
W Polsce oferta Europejskiego Banku Inwestycyjnego dostępna w postaci pożyczek na realizację projektów związanych z działalnością badawczo-innowacyjną obejmuje firmy z sektora MŚP oraz przedsiębiorstwa zatrudniające do 3 tysięcy pracowników. W przypadku projektów inwestycyjnych Europejski Bank Inwestycyjny udziela pożyczek na projekty, których minimalna wartość wynosi 25mln €. Zakres takich projektów musi być zgodny z celami strategicznymi Unii Europejskiej.
W przypadku wyżej wymienionych form dostępnego finansowania pomoc Europejskiego Banku Inwestycyjnego może wynieść maksymalnie do 50% wartości projektu.
Oprócz finansowania dłużnego dostępna jest również oferta dla przedsiębiorstw w formie finansowania kapitałowego (Venture Capital i Private Equity). Finansowanie kapitałowe charakteryzuje się większą elastycznością i szybkością pozyskania finansowania, oferuje również tzw. mądry kapitał, stanowiący wkład nierzeczowy, nie generują także obciążeń związanych z długiem. Dedykowane projektom biznesowym obarczonym wysokim ryzykiem, o dużym potencjale wzrostu. W przeciwieństwie do finansowania dłużnego, które pozwala zachować całość uprawnień korporacyjnych, pełną decyzyjność, stanowiąc jednocześnie tańszą formę finansowania, finansowanie kapitałowe obciążone jest koniecznością przekazania części uprawnień korporacyjnych, czy też ryzykiem konfliktu z inwestorami.
Pośrednicy kapitałowi pozyskali inwestycje z Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w ramach programów ramowych UE z dwóch źródeł finansowania - instrumentu InnovFin Equity (Program Horyzont2020) oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, stanowiącego kluczowy element planu inwestycyjnego dla Europy.
Fundusze pośredniczące Venture Capital dokonują inwestycji na rzecz spółek znajdujących się na wczesnym etapie rozwoju, na rzecz podmiotów zajmujących się oprogramowaniem B2B, inwestują w podmioty oparte m.in. o model biznesowy market place, finansują start-upy dysponujące przełomowymi technologiami, czy firmy na wczesnym etapie rozwoju z unikalną własnością intelektualną.
W przypadku pośredników kapitałowych Private Equity inwestycje dokonywane są w podmioty o ugruntowanej pozycji rynkowej, generujące stabilne zyski, firmy wiodące w wybranych segmentach rynku, o sprawdzonych modelach biznesowych.
