Modelowa rewitalizacja miast – dobre praktyki Leszna
Gminny Program Rewitalizacji dla Miasta Leszna został opracowany z wykorzystaniem modelu ekspercko-partycypacyjnego, który polegał na możliwie szerokim udziale wszystkich interesariuszy, przy jednoczesnym wsparciu ekspertów zewnętrznych (firma Lider Projekt Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu). Za koordynowanie całego procesu, w tym konsultacje społeczne oraz opracowanie programu, odpowiedzialny był Wydział Promocji i Rozwoju Urzędu Miasta Leszna.
Ważnym elementem procesu rewitalizacji Leszna była realizacja projektu pn. „Nowe tory – centrum Leszna po kolei”, który otrzymał dofinansowanie w konkursie dotacji „Modelowa rewitalizacja miast” ogłoszonego przez ówczesne Ministerstwo Rozwoju. Koncepcja rewitalizacji zakładała stworzenie kompleksowego modelu zrównoważonego rozwoju centrum Leszna przy wykorzystaniu zdegradowanych terenów pokolejowych. Jednym z głównych problemów zidentyfikowanym w projekcie była koncentracja w centrum miasta mieszkańców zagrożonych wykluczeniem społecznym, co wpływało na degradację tego obszaru. To właśnie zagospodarowanie terenów pokolejowych miało stanowić szansę na ożywienie gospodarcze i rozwiązanie zdiagnozowanych problemów. W projekcie założono również opracowanie i przeprowadzenie programu partycypacji społecznej, w tym zorganizowanie Infopunktu, mobilnego punktu konsultacyjnego, działań streetworkingowych, festynów i konkursów.
W ramach działań rewitalizacyjnych realizowano takie inicjatywy jak „PRZEMIANA weWNĘTRZNna” – czyli pionierski program mający na celu organizację konkursów, w wyniku których wyłonione podmioty miały możliwość uczestnictwa w warsztatach z zakresu dopasowania oferty handlowej do potrzeb klientów, właściwego zaaranżowania przestrzeni handlowej, wyeksponowania towaru i podniesienia standardu lokalu. Miało to na celu pobudzenie gospodarcze i zachęcenie do robienia zakupów na starówce.
Kolejnym przykładem przedsięwzięć rewitalizacyjnych jest „Stacja biznes. Strefa kreatywna” – czyli miejsce stanowiące przestrzeń do wymiany pomysłów i inspiracji, organizacji spotkań oraz warsztatów. W tym kreatywnym miejscu odbywają się różne szkolenia i spotkania. W stacji funkcjonuje również Infopunkt rewitalizacji. Miejsce to stanowi również bezpłatną przestrzeń co-workingową. Każdy kto wykonuje wolny zawód lub jeśli ma firmę, ale bez siedziby, może przyjść pracować w przestrzeni, która jest odpowiednio wyposażona.
Nie brakuje również działań „twardych”, które mają na celu stworzyć bezpieczną i zieloną przestrzeń do wypoczynku dla mieszkańców. Przykładem takich działań jest przedsięwzięcie pn. „Zielone Leszno – odbudowa ekosystemu miasta szansą na zdrowsze i bezpieczniejsze życie”, dzięki któremu wyremontowana została Aleja Słowackiego.
To wszystko i jeszcze więcej nie byłoby możliwe bez przemyślanego i efektywnego planu włączania społeczności w proces rewitalizacji. Zarówno na etapie tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji (spacery studyjne, debata), jak i podczas opracowywania koncepcji zagospodarowania różnych przestrzeni lub inicjatywy mające na celu pobudzenie mieszkańców (terenowe działania mające na celu zbieranie opinii mieszkańców, grupy tematyczne, mikrogranty), a na wdrażaniu tych przedsięwzięć skończywszy.
Doświadczenia z wdrażania procesu rewitalizacji i realizacji projektu pn. „Nowe tory – Centrum Leszna po kolei” zostały spisane w postaci ciekawego raportu ewaluacyjnego pn. „Doświadczalnik – czyli kręte tory rewitalizacji”. W tym przystępnym dokumencie została przedstawiona podróż jaką odbyło miasto i jego mieszkańcy.
Materiał został opracowany na podstawie Portalu Funduszy Europejskich (https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/rewitalizacja/modelowa-rewitalizacja/leszno/) oraz Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Leszna na lata 2017-2027 dostępnego na stronie Miasta Leszna poświęconej rewitalizacji (https://leszno.pl/Aktualnosci_2c8.html).
Na wskazanych stronach internetowych można zapoznać się z przykładami dobrych praktyk i inspiracji, dlatego też zachęcamy do ich odwiedzania.
