O unijnym wsparciu dla polskiego rolnictwa
Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego spotkał się online z Januszem Wojciechowskim, komisarzem UE ds. rolnictwa.
W inicjatywie wzięli udział również przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie, lokalnych grup działania oraz przedsiębiorcy reprezentujący Sieć Dziedzictwa Kulinarnego Warmia, Mazury, Powiśle.
Podczas spotkania omówiono unijne wsparcie dla obszarów wiejskich i polskiego rolnictwa.
Komisarz Janusz Wojciechowski poinformował, że w nowej perspektywie na lata 2021-2027 KE przewidziała środki finansowe na Wspólną Politykę Rolną w wysokości 387 mld euro, z czego dla Polski kwota ta miałaby wynieść 32,2 mld euro. Dodał również, że ogółem przewidziane środki unijnego wsparcia dla Polski mają wynieść 164 mld euro.
Zaznaczył, że reforma Wspólnej Polityki Rolnej będzie polegała na wprowadzeniu planów strategicznych, które będę przygotowywane przez poszczególne państwa, A więc każdy kraj określi swój sposób wykorzystania funduszy rolnych w zakresie dopłat bezpośrednich jak i rozwoju obszarów wiejskich. Obecnie rozesłano do krajów członkowskich rekomendacje dotyczących Planów Strategicznych.
„Kontrowersyjną kwestią budzącą dyskusje w całej Europie jest tzw. zielona architektura, czyli ekoprogramy, pewne zmiany dotyczące warunkowości, proekologiczny charakter rolnictwa" - tłumaczył komisarz. Podkreślił, że "ten kierunek zmian jest wyjątkowo korzystny dla krajów takich jak Polska, które mają strukturę rolnictwa rozdrobnioną (...), system produkcji oparty na małych i średnich gospodarstwach rodzinnych". Wojciechowski zauważył, że w województwie warmińsko-mazurskim funkcjonują gospodarstwa rolne zarówno małe, średnie jak i wielkoobszarowe a propozycje, które zawiera Zielony Ład są mocno adresowane w kierunku małych i średnich gospodarstw i im będzie łatwiej skorzystać z tych programów. Zwrócił też uwagę na bardzo różny punkt wyjścia, jeżeli chodzi o główne wskaźniki dotyczące Zielonego Ładu, jak poziom nawożenia, zużycia pestycydów i emisji gazów cieplarnianych, użycia antybiotyków.
Zdaniem Wojciechowskiego, w Polsce jest duża dysproporcja między liczbą gospodarstw rolnych a liczbą zakładów przetwórczych. Gospodarstwa są mniejsze niż średnia w UE, a zakłady dwukrotnie większe niż średnia w UE. Małe gospodarstwa nie mają gdzie zbyć swoich produktów. Dlatego, jak mówił, w planie strategicznym mszą być programy, które będą wspierać rolnictwo ale i lokalne przetwórstwo. Jednym z priorytetów w nowej polityce rolnej ma być skrócenie drogi produktu od pola do stołu. Obecnie produkty są wożone po całej Europie i świecie, średnio droga od produktu rolnika do konsumenta wynosi 170 km. W tym miejscu uczestnicy spotkania wspólnie stwierdzili, że żywność, co do zasady, powinna być konsumowana lokalnie, co pośrednio zwiększa szanse na wzmocnienie i rozwój lokalnych producentów i przetwórców dając również impuls powiązanej gałęzi gospodarczej jaką jest turystyka.
Gustaw Marek Brzezin wspomniał o produkcji ekologicznej, która potrzebuje dodatkowego impulsu do swojego rozwoju z uwagi na spadającą liczbę gospodarstw w Polsce, których najwięcej znajduje się w naszym województwie, bo aż prawie 18 proc. wszystkich gospodarstw ekologicznych w Polsce. Janusz Wojciechowski zapowiedział zachęty dla takiego rolnictwa. Poinformował, że w przyszłym roku KE przedstawi plan rozwoju rolnictwa ekologicznego. Dodał, że w tej chwili wskaźnik objęcia gruntów w UE takimi gospodarstwami jest na poziomie 8 proc., w Polsce zaledwie 3 proc.
Ustalono, że kierunek zmiany rolnictwa powinien być bardziej zrównoważony, z tradycyjną metodą uprawy i ze zrównoważoną produkcją żywności (zdrowej żywności) - to najlepsza droga jaką może iść rolnictwo polskie, a szczególnie rolnictwo regionu Warmii, Mazur i Powiśla.
W czasie spotkania komisarz wskazał na potrzebę zwiększenia synergii między politykami instrumentów budżetowych UE, a także na budowanie partnerstwa lokalnego (zorientowanego na lokalne rynki), krótkich łańcuchów dostaw i funkcjonowania oznaczenia dobrostanu zwierząt oraz żywności.
Komisarz UE ds. rolnictwa wspólnie z marszałkiem województwa warmińsko-mazurskiego w oparciu o art. 174 Traktatu o Funkcjonowaniu UE stwierdzili, że zbyt mało środków finansowych z Polityki Spójności trafia na obszary wiejskie. Biorąc pod uwagę specyfikę województwa warmińsko-mazurskiego oraz niski wskaźnik zaludnienia, omówiono i przedstawiono Panu Wojciechowskiemu oczekiwania, które mogłyby przyczynić się do zmniejszenia dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w porównaniu z bardziej rozwiniętymi regionami.
Poruszano tematy związane z zapewnieniem podstawowych potrzeb mieszkańców i dążeniem do sprawnie funkcjonującej infrastruktury lokalnej m.in. dróg lokalnych, systemów wodno-ściekowych, lokalnych targowisk czy kształtowania przestrzeni publicznej.
Spotkanie odbyło się z inicjatywy Biura Regionalnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Brukseli.
